Naoružanje iz centralne i istočne Evrope rasplamsava sukobe na Bliskom istoku.
U noći 28. novembra, 2015. godine, kargo avion Iljušin Il-76 bjeloruske avio kompanije Rubi Star poletio je sa piste beogradskog Aerodroma Nikola Tesla, u pravcu grada Džeda u Saudijskoj Arabiji, piše balkaninsight.com.
Trup aviona bio je prepun oružja.
Bio je to samo jedan od najmanje 68 letova koji su u proteklih 13 mjeseci transportovali naoružanje iz centralne i istočne Evrope ka Bliskom istoku i Turskoj koje su, zatim, oružje preusmjerile ka brutalnim građanskim ratovima u Siriji i Jemenu, otkrivaju Balkanska istraživačka mreža (BIRN) i Mreža za istraživanje organizovanog kriminala i korupcije (OCCRP).
Ti letovi predstavljaju samo mali dio od 1,2 milijarde eura vrijednih poslova ugovorenih za kupovinu oružja od 2012. godine do danas.
Istovremeno, tokom prethodne dvije godine, dok je na hiljade tona oružja letelo na jug, stotine hiljada izbjeglica sa Bliskog istoka krenulo je ka sjeveru, bježeći od sukoba koji su ubili više od 400 hiljada ljudi.
Dok se Evropa trudi da zatvori izbjegličku rutu, put oružja vrijedan preko milijardu eura ostaje otvoren – i veoma unosan.
Ova trgovina je gotovo sigurno nelegalna, tvrde stručnjaci za oružje i ljudska prava.
“Sve ukazuje na sistemsko preusmeravanje oružja ka naoružanim grupama optuženim za ozbiljna kršenja ljudskih prava. Ako je to tačno, ovi poslovi su nezakoniti prema ATT-u (Sporazum UNotrgovini naoružanjem) i drugim međunarodnim zakonima i morali bi odmah da se prekinu”, kaže Patrik Vilken (Patrick Wilcken), ekspert za oružje pri organizaciji Amnesti Internešnal (Amnesty International) koji je imao uvid u dokaze koje su pribavili novinari.
S obzirom na ulog od nekoliko stotina miliona eura i činjenice da im fabrike naoružanja rade prekovremeno, zemlje koje su ušle u trgovinu sa Bliskim istokom imaju prilično snažan motiv da puste poslove da procvjetaju.
Uprkos brojnim dokazima da se oružje preusmjerava sirijskim i drugim naoružanim grupama optuženim za teške zločine, dozvole za izvoz naoružanja nastavljaju da se izdaju.
Čitavu trgovinu, prema riječima Roberta Stivena Forda (Robert Stephen Ford), bivšeg američkog ambasadora u Siriji, koordinišu američka Centralna obaveštajna sluzba (CIA), Turska i zemlje Zaliva kroz centre u Jordanu i Turskoj. U praksi, dosta oružja prođe i ispod radara službi ovih zemalja.
Novinari BIRN-a i OCCRP-a su, tokom jednogodišnjeg istraživanja, pregledali brojne informacije o izvozu oružja, izvještaje UN, podatake o letovima i ugovore o trgovini oružjem koji otkrivaju kako se na Bliski istok transportuje hiljade automatskih pušaka, minobacačke municije, raketnih bacača, protiv-tenkovskog naoružanja i teških mitraljeza iz Srbije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Bugarske, Češke, Rumunije i Slovačke.
Od početka rata u Siriji, 2012. godine, ovih osam zemalja odobrilo je isporuke naoružanja za Saudijsku Arabiju, Jordan, Ujedinjene Arapske Emirate i Tursku u vrednosti od najmanje 1,2 milijardi eura.
Kompletan tekst pročitajte OVDJE.
N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook.
