Većina evropskih lidera oprezna je u deklarisanju koga bi radije vidjela na funkciji američkog predsjednika poslije izbora u novembru. Ali ne i mađarski premijer Viktor Orban, koji važi za jednog od populističkih lidera Zapadne Evrope.
U svom karakterističnom tonu Orban je, mađarskom konzervativnom listu “Mađar nemzet” nedavno rekao, da se zalaže za još jednu izbornu pobjedu Donalda Trumpa.
“Dobro smo upoznati sa spoljnom politikom američkih administracija koje su predvodile demokrate. Iskusili smo je – iako pod prinudom. Nije nam se svidjelo i ne bismo ponovo”, rekao je Orban opisavši američkog predsjednika i republikanskog kandidata na predstojećim izborima saveznikom u borbi protiv, kako ih je označio, šašavih liberala.
U drugom, nepovezanom razgovoru, Orban je mađarskom javnom radiju rekao da je Trump, kako se izrazio, dobar za Centralnu Evropu. Orbanova podrška nije neočekivana: 2016. bio je prvi evropski lider koji je podržao Trumpovu predsjedničku kandidaturu.
Tradicionalno, evropski lideri iz razloga opreza izbjegavaju da se opredijele za jednog od američkih predsjedničkih kandidata – plašeći se reakcije, ili moguće odmazde u slučaju pobjede kandidata koga nisu podržali.
Ponekad nastoje da im pomognu inkognito, ali im se i to može obiti o glavu, poput slučaja iz 1992. godine, kada je razotkriveno da su britanski konzervativci pretraživali arhive Ministarstva spoljnih poslova Velike Britanije pokušavajući da pronađu inkriminišuće podatke o bivšem predsjedniku Billu Clintonu, koji je studirao na Oksfordskom univerzitetu.
Tako da je Orbanova otvorenost neuobičajena.
Poljski predsjednik Andrzej Duda, i visoki zvaničnici konzervativne nacionalno orijentisane Partije prava i pravde, nerado se izjašnjavaju kome naginju – Trumpu ili bivšem potpredsjedniku Josephu Bidenu – kandidatu demokrata.
Međutim, odražavaju li Orbanovi javno izneseni stavovi privatna promišljanja drugih lidera Centralne Evrope?
Evropa je u vezi sa mnogim pitanjima sve više polarizovana između svog zapadnog i istočnog dijela. Tu potpadaju migracije, evropske integracije, sankcije Rusiji, princip vladavine prava i demokratski standardi.
Nisu iznenađujuće ni podijele uoči predstojećih američkih izbora.
Aktuelni predsjednik Trump se tokom mandata loše kotirao u Evropi. Svega 13 posto građana Njemačke, 18 posto Švedske i 20 procenata francuskih građana podržava poteze koje povlači na međunarodnom planu, rezultati su istraživanja, koje je početkom godine, sproveo Pu centar.
Ti procenti mnogo su niži u odnosu na njegovog prethodnika u Bijeloj kući, Baracka Obamu, tokom poslejdnje godine koju je obavljao na funkciji predsjednika SAD-a.
Međutim, slika postaje manje jasna kada se sa evropskog zapada krene prema istoku, zahvaljujući podršci pristalica populističkih nacionalnih partija koju Trump uživa.
Te političke opcije snažnije su na području Centralne Evrope i republikanskog predsjednika i kandidata na predstojećim izborima vide kao ideološkog saveznika – posebno kada je riječ o migracijama.
Opširnije na portalu Glas Amerike.
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad