Revolucionarni teleskop uskoro objavljuje prve slike svemira

Nakon više od 20 godina razvoja, svijet će konačno imati priliku da vidi prve slike koje je zabilježio Vera C. Rubin opservatorij u Čileu – najnapredniji astronomski sistem današnjice, opremljen najvećom digitalnom kamerom ikada napravljenom.

Oglas

Premijerno otkrivanje prvih fotografija s ovog revolucionarnog teleskopa zakazano je za 23. juni 2025. godine u 15:00 UTC (17:00 po srednjoevropskom vremenu). Događaj će biti prenošen uživo putem YouTube-a, a širom svijeta organizuju se i lokalni "watch party" događaji.

Najveća digitalna kamera – 3.200 megapiksela

Rubinov teleskop koristi kameru od 3.200 megapiksela, a u sklopu svog desetogodišnjeg projekta, poznatog kao Legacy Survey of Space and Time (LSST), pratit će južno nebo u gotovo svim spektrima vidljive svjetlosti – od bliskog ultraljubičastog do infracrvenog.

Tokom LSST-a, teleskop će fotografisati čitavo nebo svaka tri do četiri dana, kreirajući time vremenski laps univerzuma bez presedana. Svaki segment neba bit će zabilježen u prosjeku oko 800 puta.

Tehnički giganti podataka

Rubin će svakog dana generisati oko 20 terabajta podataka, a tokom cijele misije očekuje se više od 60 petabajta sirovih slika. To je skoro dvostruko više nego što je prikupio Murchison Widefield Array za isti period.

Ova količina informacija zahtijeva izuzetno sofisticirane sisteme prenosa, skladištenja i obrade podataka, što Rubin čini ne samo astronomskim, već i tehnološkim čudom.

Šta očekujemo?

Prema američkoj Nacionalnoj fondaciji za nauku (NSF) i Ministarstvu energetike (DOE), nijedan drugi teleskop dosad nije mogao istovremeno pratiti stvarne promjene na nebu i otkrivati udaljene objekte u tako širokom polju.

„Rubin kombinuje brzinu, širinu vidnog polja i osjetljivost kamere kako bi pomjerio granice mogućeg u astronomiji“, ističu iz NSF-a i DOE-a. Naučnici vjeruju da bi Rubin mogao zabilježiti rijetke i do sada neviđene svemirske pojave.