Sabor Srpske pravoslavne crkve (SPC), na kojem se bira novi patrijarh, počeće danas liturgijom, u 9 časova, u Spomen hramu Svetog Save, na Vračaru. Liturgiju će predvoditi mitropolit dabrobosanski Hrizostom, uz sasluženje ostalih vladika, koji, kao najstariji član Sinoda, ima i zvanje čuvara trona dok se ne izabere novi poglavar.

Zasjedanje Sabora biće održano u kripti Spomen hrama Svetog Save na Vračaru „po proceduri određenoj Ustavom SPC i kanonima Svete Crkve“, saopšteno je iz Patrijaršije.

Kako je još navedeno, „nije predviđeno prisustvo medija ovom događaju, a po završetku zasjedanja biće izdato zvanično saopštenje za javnost“.

Sabor se održava na isteku roka od tri mjeseca, od kada je preminuo patrijarh Irinej, usljed korone. Toliko je, po Ustavu SPC, dozvoljeno da prođe do izbora novog poglavara.

Nakon molitvenog početka Sabor počinje radni dio kojim predsjedava najstariji vladika po hirotoniji, odnosno ustoličenju.

To je trebalo da bude episkop šabački i administrator eparhije valjevske Lavrentije ali je, dan prije zasjedanja „hospitalizovan u Кliničkom centru Srbije u Beogradu“, kako je saopštila Informativna služba SPC.

Zato će zasjedanjem predsedavati episkop sremski Vasilije.

Izbor patrijarha na apostolski način

Ustavom SPC predviđeno je da se poglavar bira žrijebom, na „apostolski“ način, kako bi se otklonio politički uticaj.

Uoči Sabora pojavile su se spekulacije u javnosti da bi procedura mogla da se donekle promijeni.

Na početku rada, utvrdi se lista imena vladika koji imaju pravo da budu izabrani, pri čemu je uslov da upravljaju eparhijom barem pet godina.

Imena tri kandidata stavljaju se u tri koverte u Jevanđelje od kojih jednu izvlači, za tu priliku, pozvan neki od igumana manastira koji je predaje predsjedavajućem Saborom.

Predsedavajući čita ime novog poglavara, nakon čega se otvaraju i ostale koverte. Vladike tada izgovaraju „dostajan“ i uzimaju od novog patrijarha blagoslov.

Crkvena zvona označit će da je izabran novi patrijarh

Crkvena zvona bi trebalo da oglase da je izabran novi patrijarh koji se, obično dan kasnije, uvodi u tron, na bogoslužbenoj svečanosti u Sabornoj crkvi kada mu se predaju poglavarska znamenja.

Kasnije se ustoličuje u drevnom sjedištu srpskih crkvenih poglavara, u Pećkoj patrijaršiji. Taj manastir je, mada u eparhiji raško-prizrenskoj, u njegovoj neposrednoj nadležnosti.

Biranje žrijebom uvedeno je u vrijeme patrijarha Germana.

Prvi koji je tako izabran bio je patrijarh Pavle, dotadašnji episkop raško-prizrenski. Tek u devetom krugu glasanja postao je treći kandidat.

Prilikom prethodnog izbora, u prvom krugu je kandidat postao mitropolit crnogorsko primorski Amfilohije, u narednom tadašnji episkop niški Irinej, doskorašnji patrijarh, a u četvrtom episkop bački Irinej.