Zagađenje vazduha u državama Zapadnog Balkana predmet je pažnje i evropskih institucija.
“Evropska komisija svjesna je problema sa zagađenjem vazduha u državama Zapadnog Balkana i potrebe tih zemalja da osiguraju prelaz na čiste energije,“ saopšteno je u Briselu.
U Evropskoj komisiji kažu da sarađuju sa zemljama Zapadnog Balkana na usklađivanju zakonodastva tih zemalja sa standardima EU, u konktekstu proširenja.
“Na osnovu Evropskog zelenog sporazuma, koja predviđa smanjenje emisije štetnih gasova, predstojeća Zelena agenda za Zapadni Balkan baviće se i izazovima koji predstoje u vidu tranzicije regiona ka čistim energijama i borbi protiv zagađenja vazduha,“ navodi se u pisanom odgovoru na poslaničko pitanje.
U Briselu dodaju da borbu za čistiji vazduh regiona pomažu nizom finansijskih i drugih instrumenata, uključujući projekte u okviru predpristupnih fondova, ali i preporuka iz strateškog dokumenta Unije pod imenom „Čist vazduh za sve”, koji daje jasne smjernice za smanjenje zagađenja i koordinisan rad na osiguravanju čistog vazduha.
Iz Evorpske komisije podsjećaju da je smanjenje zagađenja obaveza država Zapadnog Balkana, ne samo usljed EU aspiracija tih zemalja i potrebe za uklađivanjem standarda i u oblasti ekologije, koja se i smatra „najskupljim“ pregovaračkim poglavljem, već i usljed činjenice da su države regiona potpisnice brojnih međunarodnih sporazuma o emisiji štetnih gasova.
U Briselu posebno navode Ugovor o osnivanju Energetske zajednice, u koji su integrisane brojne odredbe zakonodavstva o industrijskim emisijama štetnih gasova u EU.
„U skladu sa tim propisima, termoelektrane imaju obavezu da do 2028. godine ograniče emisije štetne gasova,” navodi se u odgovoru na poslaničko pitanje dato u ime komesara za ekologiju, okeane i ribarstvo Virginijusa Sinkevičiusa.
Kako se navodi, uskoro će biti pokrenuta zajednička inicijativa Evropske Komisije, Svjetske banke, Evropske banke za obnovu i razvoj, Koledža Evrope i Evropske energetske zajednice, kako bi se pomoglo regionima na Zapadnom Balkanu i Ukrajini u prelasku na sa uglja na čistije izvore energije.
Evropska komisija odgovorila je na pitanje poslanika grupe Evropskih socijaldemokrata Demetrisa Papadakisa iz Grčke šta Komisija može da uradi da pomogne državama Zapadnog Balkana da se smanji zagađenje vazduha, navodeći da ono ne pozanje granice i ugrožava zdravlje i građana EU.
Papadakis se poziva na, kako navodi, nedavno istraživanje programma UN za životnu sredinu, u kome se kaže da je zagađenje vazduha krivac za 20 posto preuranjenim smrti u 19 gradova širom Zapadnog Balkana
Države Zapadnog Balkana se posljednjih godina suočavaju sa povećanim zagađenjem vazduha
Dio građana vjeruje da su za to kriva industrijska postrojenja u blizini gradova, a vlasti za građane – od vozača automobila sa starim motorima koji emituju više štetnih gasova ili onih koji se griju na čvrsta goriva, do poljoproivrednika koji pale strnjike na svojim poljima.
Nema objašnjenja zbog čega je u pojedinim gradovima regiona i tokom vanrednog stanja dolazilo do povremenih velikih zagađenja, iako automobila gotovo nema na ulicama, grijanje je smanjeno, a proljetni poljski radovi najčešće ne podrazumijevanu paljevinu na poljima i njivama.
Prema izvještaju Svjetske zdravstvene organizacije, zagađenje vazduha je jedan od najčešćih uzroka preuranjenih smrti i bolesti u svijetu i odgovorno je za 4,2 miliona prerano preminulih. Kako se navodi, zagađenja su odgovorna za 29 posto svih oboljenja i smrtnih ishoda koje imaju veze sa rakom pluća, 17 posto svih respiratornih infekcija kod djece, 24 posto smrti od srčanih udara, 25 posto smrtnih ishoda i bolesti koje imaju veze sa srcem i kardiovaskularnim bolestima i čak 43 posto svih hroničnih opstruktivnih bolesti pluća.
„Sve je veći broj dokaza koji idu u prilog znatnom povećanju bolesti koje su prouzrokovane zagađenjem vazduha u narednom periodu“, navodi se u ranije objavljenom izvještaju UN o uticaju zagađenja vazduha za zdravlje ljudi .
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad
