Koju je poruku Kina poslala ostatku svijeta vojnom paradom u Pekingu?

U fokusu događaja bila je prezentacija bespilotnih tehnologija, ali njihovo pojavljivanje rame uz rame s raketnim sistemima i modernim oklopnim vozilima ukazuje da Peking ne gleda na dronove kao na jedino oružje budućnosti, već kao na važan dio šireg arsenala. Prikazane inovacije obuhvatile su čitav spektar, od bespilotnih letjelica do robotskih pasa i podvodnih dronova, dok su istovremeno predstavljene i protumjere namijenjene njihovom uništavanju.

Parada je održana povodom 80. godišnjice japanske kapitulacije u Drugom svjetskom ratu, a kroz Tiananmen trg prošla su najmodernija kineska borbena vozila. Posebnu pažnju privukla su oklopna vozila tipa 100, na čijim trupovima su bila montirana velika kvadkopteri s kamerama za izviđačke zadatke. Prikazani su i bespilotni kopneni sistemi s daljinski upravljanim topovima, mašine za deminiranje, kao i roboti psi, koji bi mogli imati ulogu u urbanim operacijama. Kina je također otkrila nove površinske bespilotne brodove naoružane topovima, kao i podvodne dronove HSU100 i AJX002 dugog dometa.

Kao odgovor na sve veći značaj dronova u modernom ratovanju, kineske snage prikazale su i napredne sisteme za borbu protiv bespilotnih letjelica. Među njima se izdvaja OW5-A50, lasersko oružje postavljeno na kamion, koje se opisuje kao “visokenergetski” sistem sposoban neutralizirati dronove po znatno nižoj cijeni u poređenju s klasičnim projektilima. Prikazani su i sistem tipa 625-E, vozilo s automatskim topom od 25 mm razvijeno po uzoru na ukrajinske mobilne grupe za lov na dronove, te FK-3000 – vozilo na šest točkova koje kombinuje protuvazdušne rakete i top kalibra 30 mm.

Poseban segment parade činili su novi raketni sistemi i nuklearne sposobnosti. Prvi put je pred javnošću predstavljena kompletna kineska nuklearna trijada – kapaciteti lansiranja s kopna, mora i zraka. Među novitetima su interkontinentalne balističke rakete DF-61, poboljšani DF-31BF i DF-5C, zatim nova generacija JL-3 raketa lansiranih s podmornice, kao i JL-1 rakete namijenjene zračnim platformama. U zračnom segmentu parade istaknuti su lovci J-20 i J-35, avion za rano upozoravanje KJ-600, te helikopteri Z-20.

Parada je također stavila akcenat na ulogu novih grana kineske vojske: Informacione podrške, svemirskih snaga i kibernetičke sile, naglašavajući da Peking ulaže u povezivanje elektronskog ratovanja, vještačke inteligencije i savremene tehnologije u vojnu doktrinu. Državni mediji posebno su naglasili upotrebu AI sistema u borbi, a novi tenk tipa 100 opisan je kao “visoko inteligentan” borbeni sistem.

Analitičari upozoravaju da, iako Kina ubrzano razvija bespilotne tehnologije, iskustva iz Ukrajine pokazuju da dronovi sami po sebi nisu presudni u ratu. Oni se koriste za izviđanje, udare, korekciju artiljerijske vatre i procjenu štete, ali ne mogu u potpunosti zamijeniti tradicionalno naoružanje. Prema riječima stručnjaka, kineska strategija jasno ukazuje na sveobuhvatan pristup. Dronovi su važan dodatak, ali ne i zamjena za tenkove, rakete i borbene avione.

Time je Kina, kroz prvu veliku vojnu paradu nakon šest godina, poslala snažnu poruku o svojoj vojnoj modernizaciji, demonstrirajući kapacitete koji obuhvataju gotovo sve domene ratovanja: kopno, more, zrak, cyber prostor i svemir, navodi se u analizi Business Insiera.