Opština Srebrenica na listi je najnerazvijenijih u Republici Srpskoj, prema podacima Ministarstva lokalne uprave i samouprave. Kod tamošnjeg stanovništva već postoji bojazan da bi entitetske vlasti mogle u narednom periodu donijeti odluku da zbog ekonomske neisplativosti donesu odluku o oduzimanju statusa Opštine, te reorganizaciji u mjesnu zajednicu.

Novinar Deutshe Wellea, Srebreničanin, Marinko Sekulić za N1 kaže da ljudi s kojima je razgovarao na tu temu ne vjeruju da je to ipak moguće, neki kažu da i ako bi se tako nešto desilo da bi bilo “najveća glupost”. Razlog tome je svakako ono što je Srebrenica kroz istoriju značila “jer Srebrenica je Grad koji je postojao kada nije mnogo većih gradova bilo, ima bogatu tradiciju, kulturno blago, a da ne govorimo o značaju Srebrenice za ljude koji su ovdje živjeli a danas ih nema zbog rata, ratnih okolnosti, zbog genocida, da ne govorim šta bi to značilo za njihove porodice”, pojašnjava novinar Sekulić.

“Ono o čemu se priča, što kaže narod, ili je bilo ili će biti”

“Ono o čemu se priča, što kaže narod, ili je bilo ili će biti”, kaže Sekulić, pa je tako predsjednik OO SNSD-a Srebrenica, Radomir Pavlović je rekao da vjeruje kako će se o tome uskoro raspravljati na Vladi, jer među 15 izrazito nerazvijenih opština u Republici Srpskoj je i Srebrenica.

“Srebrenica je prije rata bila u vrhu opština po industrijskom razvoju u ondašnjoj Jugoslaviji, svaki treći Srebreničanin je bio zaposlen, 36.666 stavnovnika, koliko je po popisu iz 1991. više od 10 hiljada je bilo zaposleno, danas kako ljudi kažu, ovdje procjenjuju u samom Gradu, daj Bože da ima više od 500, 600 stanovnika, koji su stalno tu, koji spavaju, a više od 3 do 4 hiljade na čitavoj Opštini nema i možda jedno hiljadu ljudi cirkuliše radnim danima da dolazi recimo iz Bajine Bašte, iz Bratunca, okolnih opština da radi. To je sve, to se vidi i po autima u gradu, u radno vrijeme nema se gdje parkirati, Srebrenica je prebukirana, poslije tri nema nigdje nikoga, možete samo vidjeti pse lutalice na ulicama i nikoga više, pojašnjava Sekulić.

Godinama se govori o razvoju Srebrenice, o razvoju banje (Guber), o njenom pokretanju koje bi značilo život za Srebrenicu i svega onoga što je bilo u Srebrenici pomalo izumire i zatvara se “prošle godine je zatvorena fabrika za preradu krompira, 80 ljudi je ostalo bez posla, vezionica zatvorena, puno se priča, a ništa se ne radi.

“Puno je priča o projektima, a omladina nam ode. Od mojih petero djece, supruga i ja smo sami u Srebrenici, nema ko da nam, što se kaže, drva unese, ta djeca nisu otišla odavde iz hira, iz bijesa, nego kao i ostala što odlaze i iz drugih mjesta, što naš narod kaže, niko ne ide od vruće pogače. Nema posla, nema budućnosti, nema perspektive”, kaže Marinko.

“Sve je bilo planirano”

A sve je bilo planirano, tvrdi.

“Meni je šef OHR-ove kancelarije u Srebrenici tadašnji, koja je u međuvremenu preseljena u Bratunac, negdje prije dvadeset i kusur godina, još smo bili u Tuzli nije ni počeo povratak, kazao u neformalnom razgovoru, da će Srebrenica biti mjesna zajednica Opštine Bratunac, ja sam mislio da se čovjek šali”, prisjeća se novinar.

Iako je i Bratunac među nerazvijenim opštinama ipak je za stepenicu više u odnosu na Srebrenicu.

“Mi za svaku sitnicu moramo otići u Bratunac, a sinoć čujem pričaju, da li su glasine, da će se i market koji imamo u Srebrenici zatvoriti, gdje se jedino ima nešto kupiti, nedavno je banka zatvorena, u kojoj je čak i Opština isplaćivala budžet, jedna jedina banka sad ima u Srebrenici, odumire sve. Nemamo pekare, nemamo mesare, nemamo poslastičarnice, prodavnice obuće, odjeće, svega bi bilo da ima ljudi”, kaže Marinko Sekulić, te zaključuje kako je opštinskog načelnika upitao za mišljenje o oduzimanju statusa Opštine, a ovaj mu odgovorio porukom koju još čuva “nisam zainteresovan”.

“Srebrenica ne raspolaže svojim resursima”

Smatra kako je i opštinska vlast odgovorna za teško stanje, što ne insistira, što ne provodi projekte, a glavni krivac je centralna politika u Banjaluci, Srebreničani ne raspolažu prirodnim bogatstvima, resursima, rudama, šumama, ljekovitim vodama, o svim tim koncesijama se odlučuje u Banjaluci.

Politički aktivan Srebreničanin, poslanik u NSRS, Alija Tabaković, kaže kako još uvijek vjeruje da je riječ o špekulacijama te da vlasti u RS neće krenuti u proces oduzimanja statusa opštine Srebrenici.

“Nisam još pročitao nijednu ozbiljnu informaciju o tome koja bi išla u tom pravcu. Ali to bi bilo pogubno ne samo za Srebrenicu nego za državu, ali u ovom slučaju to je nadležnost entiteta, Ministarstva za lokalnu upravu i samoupravu. Srebrenica ima svoju hiljadugodišnju tradiciju postojanja, centra oko kojeg su se mnoge stvari dešavale od Rimljana, Osmanlija, Kraljevine Jugoslavije, ali na kraju krajeva i najsvježije, genocid u Srebrenici, to bi bilo na neki način zatiranje kompletne srebreničke prošlosti, posebno bi bio udar na posljednja događanja iz jula ‘95. kada je presudom Međunarodnog suda pravde u Hagu jasno i nedvosmisleno utvrđeno da je na području Opštine Srebrenica, nad stanovništvom Srebrenice, Bošnjacima, počinjen genocid. To bi bio pokušaj zatiranja i prošlosti ali i istine o Srebrenici. Ja vjerujem da se to neće desiti, da u ovom momentu kada imamo milion prečih stvari prije svega ekonomskih, da se bavimo tim stvarima, ali ponavljam, ništa nas ne može iznenaditi, ali u ovom momentu ja nemam zvaničnih informacija o tome”, pojašnjava Tabaković.

Uništeno stanovništvo

Uništena infrastruktura, ali što je najbitnije u Srebrenici je genocidom uništeno stanovništvo.

“Od više od 36 hiljada stanovnika danas je nažalost samo 3 do 4 hiljade ljudi, govorim i o Bošnjacima i Srbima. Svakodnevno se dešava da ljudi odlaze za boljim životom, situacija je posebno teška u ekonomskom smislu imajući u vidu da je Srebrenica uslovno rečeno, slijepo crijevo kada su u pitanju putovanja, u Srebrenicu morate doći namjenski da biste posjetili grad. Mnogo toga se uradilo u infrastrukturnom polju ali kada je u pitanju ekonomija nažalost Srebrenici nisu vraćena njena prirodna bogatstva, time se upravlja na nivou entiteta, rudnici, šumarija i Srebrenica ima nikakve ili vrlo male koristi kada je u pitanju eksploatacija prirodnih dobara. Bilo bi dobro otvoriti temu da Srebrenica zbog svoje prošlosti dobije poseban ekonomski status, kako bi entitetske vlade i država imali posebnu obavezu prema Srebrenici, kako bi se ovdje nastavio odvijati koliko toliko normalan život, u suprotnom Srebrenica će ostati pusto mjesto, pored toliko prirodnih bogatstava ali entitske vlasti nisu imale sluha”, zaključuje Tabaković.

Upitali smo i resorno ministarstvo da li postoje planovi da se Srebrenica “svede” na status mjesne zajednice, no još nismo dobili odgovor.

Ministarstvo lokalne uprave i samouprave RS svake godine donosi odluku o stepenu razvijenosti jedinica lokalne samouprave.

Prema toj odluci, izrazito nerazvijene jedinice lokalne samouprave u 2023. godini su: Berkovići, Vukosavlje, Istočni Drvar, Istočni Mostar, Istočni Stari Grad, Jezero, Kalinovik, Kneževo, Krupa na Uni, Kupres, Lopare, Novo Goražde, Osmaci, Oštra Luka, Pelagićevo, Rudo, Srebrenica, Trnovo, Čajniče i Šekovići.

Kada su u pitanju nerazvijene opštine, tu se ubrajaju: Bratunac, Višegrad, Vlasenica, Donji Žabar, Kostajnica, Ljubinje, Nevesinje, Novi Grad, Petrovac, Petrovo, Ribnik, Rogatica, Han Pijesak, Šamac i Šipovo, prenose Nezavisene novine.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad