Sve države Zapadnog Balkana i dalje imaju problema sa korupcijom, što je prepreka direktnim stranim investicijama, ocijenjeno je u izvještaju o Investicionoj klimi koji je objavio State Department 27. jula.

Posljednjih godina investiciona klima u Srbiji je “skromno” poboljšana iako, kako se navodi, zabrinjava veliki politički utjecaj na privredu.

Korupcija je u Crnoj Gori najrasprostranjenija u sektoru javnih nabavki, dok složene institucionalne, političke i teritorijalne strukture Bosne i Hercegovine (BiH) komplikuju ekonomsku klimu zemlje i odvraćaju strane investitore.

Politički uticaj i slaba vladavina prava prepreka su direktnim stranim investicijama na Kosovu, dok Vlada Sjeverne Makedonije generalno sprovodi zakone, ali postoje brojni izvještaji o korumpiranim zvaničnicima.

​Bosna i Hercegovina (BiH) je otvorena za strana ulaganja ali da bi do toga došlo investitori moraju da prevaziđu značajne izazove poput endemske korupcije, komplikovanih zakona i strukture vlasti.

Ujedno, ističe se da su problem netransparentne poslovne procedure, nedovoljna zaštita imovinskih prava i slabo sudstvo sistema koje je pod utjecajem etnonacionalističkih partija.

“BiH ima relativno nizak nivo direktnih stranih investicija (SDI). Rascjepkana vlada u BiH nema ni kapacitet ni političku volju da se posveti pružanju adekvatnih podsticaja ili dobrog okruženja za investitore”, kaže se u Izvještaju.

Naglašava se da više od 500 državnih preduzeća istiskuje privatni sektor.

“Složene institucionalne, političke i teritorijalne strukture BiH komplikuju ekonomsku klimu zemlje i odvraćaju strane investitore”, piše u Izvještaju.

Na djelu su visoke etničke tenzije dok se etnonacionalističke stranke bore da obezbijede ili zadrže kontrolu nad određenim institucijama. U tom kontekstu, institucije na državnom nivou su napravile mali napredak u sprovođenju neophodnih reformi za jačanje poslovnog okruženja.

Kako navodi RSE, potezi entiteta RS da protivustavno preuzme kontrolu nad državnom imovinom i prijetnje predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika da će RS odvojiti od BiH takođe su povećali tenzije.

“Ove radnje, u kombinaciji sa naporima RS da se formira paralelne institucije na entitetskom nivou, (poput Agencije za ljekove i medicinsku opremu RS), prijete da stvore pravne nejasnoće i ometaju investicije. Investitori bi trebalo da obrate pažnju”.

Između 1994. i 2021. godine u BiH se slilo oko 8,95 milijardi dolara direktnih stranih ulaganja.

Američke investicije u BiH su niske a prvih pet zemalja koje investiraju u BiH su Austrija, Hrvatska, Srbija, Slovenija i Njemačka.