Devet maj širom Evrope slavi se kao Dan pobjede nad fašizmom, ali i Dan Evrope. U Bosni i Hercegovini polaganja cvijeća i prisjećanje na antifašiste i partizane u brojnim bh. gradovima. Dan Evrope bit će obilježavan tokom cijele sedmice, a obilježavanje je započelo performansom najmlađih iz hora Superar.

Prije 89. godina kapitulirala je nacistička Njemačka i od tada se, u zavisnosti od podneblja, 8. ili 9. maj slave kao dani pobjede nad fašizmom. BiH, kao i zemlje istočne Evrope, obilježava ga 9. maja. U Federaciji obilježavanja skromnija, polaganje cvijeća i odavanje počasti palim borcima, partizanima. Ipak, građanima je 9. maj od velike važnosti.

U Republici Srpskoj dan pobjede nad fašizmom je neradni dan. Banjalučani, predvođeni i političkim vrhom entiteta učestvovali su na Maršu besmrtnog puka. Noseći fotografije predaka, od kojih smatraju da su naslijedili antifašističke tekovine, kažu nam da 9. maj jeste značajan, ali da se sada javlja neofašizam.

Mostarci na Partizanskom groblju obilježili su dan pobjede nad fašizmom, ali se prisjetili i 9. maja ‘93. kada su se, kako kažu, protiv fažizma ponovo morali boriti, jer su baš na taj datum jedinice Armije Republike Bosne i Hercegovine napali pripadnici HVO-a.

“Dok cijela Evropa obilježava pobjedu nad fašizmom, mi smo se na ovaj dan borili protiv fašizma. Mi smo doživjeli reinkarnaciju fašizma na našim prostorima dva puta. Prvi put protiv istočnog fašizma i uspjeli smo se odbranit, a drugi put su nas izdali naši save znici”, kaže predsjednik JOB-a Mostar Esad Kosić.

“Ovdje su sahranjeni poginuli borci iz narodnooslobodilačkog rata koji su dali nemjerljiv doprinos stvaranju bivše Jugoslavije, u okviru nje i Bosne i Hercegovine, iz čega je nastala i današnja Bosna i Hercegovina, što je uopšte stvorilo uslove da psotoji ova današnja država”, napominje Željko Laketić, predsjednik UABRNOR.

“Da odamo dužnu počast ljudima koji su se u Drugom svjetskom ratu borili protiv fašizma, oslobodili Bosnu i Hercegovinu i bivšu Jugoslaviju – znači Partizanima”, dodaje Šerif Špago, zastupnik SDA u Parlamentu BiH.

S druge strane, zemlje Evropske unije dan pobjede nad fašizmom obilježavaju 8. maja, od prošle godine pridružila im se Ukrajina.

9. maj rezervisan za obilježavanje Dana Evrope. Datum kada je 1950. godine objavljena Šumanova deklaracija, na čijim tekovinama je nastala Evropska unija. U BiH ovogodišnje obilježavanje ima poseban značaj, jer je zeleno svjetlo za otvaranje pregovora tu, ali i jer su pod sloganom Ujedinjeni kroz generacije u obilježavanju učestvovali i najmlađi.

“Posebnu važnost ima ovaj dan jer je ovo prvi Dan Evrope nakon dobivanja zelenog svjetla od strane Evropske unije. I smatrali smo da je veoma važno da podijelimo na ovaj način, a naravno imajući u vidu da imamo ovdje generacije koje su dale svoj doprinos i imamo mlade generacije koje će sigurna sam dati svoj doprinos”, poručuje Elvira Habota, direktorica Direkcije za evropske integracije.

Posao tek slijedi. Do pregovaračkog okvira pred bh. zvaničnicima tri faze skrininga. Ključna opredijeljenost i zajednički rad na ispunjavanju svih neophodnih uslova. Ipak, dva važna događaja su obilježena i izražen njihov značaj. Sjećanje na prošlost i čuvanje antifašističkih tekovina svakako su podloga za nastavak puta ka Evropskoj uniji i jačanju vrijednosti zajedništva i demokratije.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad