Oronuli kameni zidovi, puškarnice, osmatračnice, kazamati... na samom ušću Crkvene u Vrbas, vijekovima stoji najstariji istorijski spomenik u Banjaluci - Tvrđava Kastel.
Istorija je zabilježila tragove starog Rima na ovom mjestu, a 1885.godine pronađeni su ostaci hrama i antičkog žrtvenika posvećenog Bogu Jupiteru.
Kastel ipak, današne obrise dobija za vrijeme Ferhad-paše Sokolovića.
“Tu možemo sažeti svu istoriju, od praistorije do danas. Ono što je najznačajnije za Kastel je njegova lokacija, u samom centru grada, na ušću Crkvene u Vrbas. Sa zidina možete vidjeti dajak čamac koji je specifičan čamac i jedino krasi grad na Vrbasu. Možemo vidjeti i lokaciju gdje se nalazila najstarija kafana u Banjaluci i šire, iz 1617. preko puta, na Obilićevu”, kazao je Zoran Stanković iz Turističke organizacije Banjaluke.
Tvrđava je preživjela i Banjalučki boj 1737. godine, kada je austrijski general Josef von Hildburghausen sa, po predanju, 20.000 vojnika krenuo u opsadu Kastela kojeg je branio Mehmed Ćatić sa nekoliko stotina vojnika.
Neosvojiva tvrđava danas svjedoči o istoriji i nasljeđu. Nakon restauracije dobiće i nove sadržaje.
Do tada Kastel će zajedno sa Petrovaradinom, Starim Gradom te Skadrom na Bojani (Rozafa), biti dio projekta EXIT fondacije, čiji je cilj Evropi i svijetu ispričati priču o kulturnom nasljeđu Balkana.
“Projekat u kojem mi kao Grad Banjaluka i kao projekat Evropska prestonica kulture učestvujemo kao partneri, a u kojem je nosilac projekta EXIT fondacija. Super prilika za Banjaluku da se prikaže međunarodno kao značajna turistička destinacija, da se učvrsti imidž. Tvrđave su jedna ikonična struktura u gradskim sredinama, imaju svoju istoriju, ali i kulturnu dimenziju”, kazao je Marko Bilbija, šef tima Banjaluka Evropska prestonica kulture (BEPK).
Mostar i grad Bodo iz Norveške, Banjaluci su konkurencija u finalu za Evropsku prestonicu kulture 2024.godine. Odluka o pobjedniku biće donešena već u septembru ove godine.
Projekti poput “Creative History Balcan Tour” i u ovom takmičenju mogu označiti prevagu.
Organizatori projekta Kastel vide kao mjesto susreta u kojem se privlače istorija i budućnost,, ali i nasljeđe i kreativna industrija. Sve pod parolom Banjaluke za Evropsku prestonicu kulture “Suprotnosti se privlače”.
Strogo je zabranjeno preuzimanje sadržaja, vijesti, videa ili fotografija bez dozvole. Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad
