Zahvaljujući savremenoj tehnologiji, dešifrovan je najstariji svitak Tore koji je pronađen u svitku sa Mrtvog mora.
Ugljenisani komad pergamenta iz VI vijeka pronađeno je 1970. u pepelu nekadašnje sinagoge u mjestu Ein Gedi, na obalama Mrtvog mora, ali je njegov sadržaj stručnjacima do sada bio nedostupan.
“Zahvaljujući najmodernijoj tehnologiji mogli smo da virtuelno odmotamo svitak star blizu 1.500 godina”, izjavila je Pnina Šor iz Izraelske uprave za antikvitete (IAA). “Poslije svitaka sa Mrtvog mora, ovo je najznačajnije otkriće pisane biblije”, rekla je ona novinarima.
“Kada smo ga pronašli, bezuspješno smo pokušavali da ga pročitamo”, kazao je arheolog Sefi Porat, jedan od članova arheološkog tima koji je radio na iskopinama u Ein Gediju 1970.
“Sa tadašnjom tehnologijom nismo uspjeli da saznamo šta se u njemu krilo”, dodao je on.
Širok sedam centimetara i nalik komadu uglja, pergemanet sadrži prvih osam stihova Knjige Levitske, treće knjige Starog Zavjeta u kojoj su iznijeti zakonski propisi o obredima i svećeničkoj službi kao i propisi o prinošenju žrtava i ritualnom očišćenju, objasnila je Šor, direktorica IAA projekta koji se tiču svitaka sa Mrtvog mora.
Čuvan zajedno sa svicima sa Mrtvog mora u mračnim, klimatizovanim sefovima IAA, pergament je bilo nemoguće pročitati sve do prošle godine kada je izraelska kompanija Merkel Technologies ponudila korištenje svog mikro CT skenera.
Dobijeni 3D snimci su zatim poslati odsjeku za kompjutersku nauku Univerziteta u Kentakiju koji je prošle sedmice objavio prve digitalne slike sagorjelog svitka.
Šor je ubijeđena da je cijeli svitak imao ispisanu kompletnu Toru, jevrejsku bibliju, ali profesor Bret Sils sa Univerziteta u Kentakiju smatra da je previše rano da bi se znalo da li se još koji podatak može izvući iz pergamenta iz Ein Gedija.
“Nismo sigurni. To je veliki tehnički izazov”, rekao je on na konferenciji za štampu koja je prenijeta putem video linka. “Ono u šta smo, međutim, sigurni je da sadrži još nešto”, dodao je Sils.
Šor je rekla da je pergament popunio značajni prazninu koja je postojala između svitaka sa Mrtvog mora, napisanih prije više od 2.000 godina i Kodeksa iz Alepa koji datira iz X vijeka.
Kako prenosi AFP, 870 svitaka sa Mrtvog mora otkriveni su između 1947. i 1956. godine u pećinama Kumran, nadomak Mrtvog mora.
Ovi dokumenti su napisani u periodu od III vijeka p.n.e. do 70. godine, kada su rimske trupe uništile Drugi jevrejski hram u Jerusalemu.
Kodeks iz Alepa je, pak, napisan u Galileji u X vijeku, a nazvan je po sirijskom gradu u kome je čuvan od kraja XIV vijeka pa sve do 1950-ih godina kada je prošvercovan u Izrael.
