Kada neko pomene jaguara, prvo vam, vjerovatno, na pamet padnu neuhvatljivi predatori koji lutaju kišnim prašumama Južne Amerike. Ali s obzirom da su ovdje tema automobili, pričat ćemo o jaguaru sa volanom i točkovima. Sličnost sa onim iz južnoameričkih prašuma je izuzetna zvijer koju gaje ispod svojih hauba.
Mnogo kasnije nego što većina ljudi vjeruje, Jaguar se pojavio tek 1922. godine, ali sa totalno drugačijim profilom i pod potpuno drugim imenom, piše portal Lako do kola.
Osnovana kao Swallow Sidecar od strane dva Vilijama – Lajonsa i Volmslija, kompanija je počela sa radom kao proizvođač prikolica, ali je 1932. godine proizvela i svoj prvi Jaguar automobil.
Do 1945. godine svi proizvedeni automobili su imali oznaku SS, ali je to moralo biti promijenjeno zbog sličnosti sa oznakama nacističkih SS jedinica iz Drugog svjetskog rata. Kao novo ime izabran je Jaguar.
Prije preimenovanja kompanije, u fabrici Lyons i Walmsley su proizvedeni mnogi ineteresantni i, za to vrijeme, izuzetno moderni modeli koji su zasluživali i pohvale i kritike. Naravno, bilo je onih koji su tvrdili da ovi automobili posjeduju više glamura i stila, a da su im mana performanse i pouzdanost.
Dizajn na prvom mjestu
Fabrika se do današnjeg dana nalazi u Koventriju, i legenda koja kruži i dan danas je da su se njeni inženjeri uvijek više bavili dizajnom nego konkretnim tehničkim rješenjima i proizvodnjom.
Motori i šasije su bili dijelo kompanije Standard Motor, a dvojica trkačkih entuzijasta i zaljubljenika u motore, Vijlijam Hajns i Geri Vesli, su ih dalje prilagođavali Jaguarovim modelima I njihovom dizajnu.
Proizvodnjom niza luksuznih sedana tokom 30-ih godina XX vijeka, kao što su SS1 i sportski SS 90 iz 1932. godine, Jaguar je žestoko “prodrmao” automobilsku industriju, a vrhunac se desio sa pojavom modela XK 120.
Sa sportskim 3.4 litarskim motorom od 180 konjskih snaga, ovaj automobil je mogao već tada da dostigne maksimalnu brzinu od 200km/h i od 0 do 100km/h je ubrzavao za manje od 5 sekundi. Izuzetna pojava, dostupnost i ovalna sportska maska su XK 120 pretvorili u pravu ikonu tog vremena.
S obzirom na veliko interesovanje za ovaj automobil, XK 120 je stekao veliku popularnost i van granica Velike Britanije. Proizvedeno je više od 10.000 jedinica i postao je prvi izvozni model Jaguara. Ažuriranjem XK 120 nastala su dva nova modela sa oznakama 140 i 150.
Tokom 50ih godina XX veka, Jaguar se fokusirao na proizvodnju većih sedana. MK VII je bio prvi model u toj novoj liniji. Uprkos prethodnom uspjehu sa XK modelima, nova linija automobila nije postigla neku veliku popularnost.
Međutim MK II, sa nešto izmijenjenim dizajnom enterijera, nije se pokazao toliko loše i postaje drugi najprodavaniji Jaguarov model tog vremena. Ukupno je proizvedeno čak 123.000 jedinica.
E-type oborio sve rekorde
Do 60-ih godina Jaguar je već stekao dobru reputaciju, a ona je uskoro ojačana sa pojavom opakog E-type.
Zvanično predstavljen na Salonu automobila u Ženevi u martu 1961. godine, E-type je oborio sve rekorde i proglašen je najljepšim automobilom tog vremena.
Moderan i nevjerovatno brz, ovaj automobil je mogao da postigne brzinu od čak 240km/h. Iako su ga smatrali nasljednikom C-type i D-Type, novi model je bio nešto novo što svijet do tada nikada nije vidio.
E-type je bio značajno tehnološki unaprijeđen u odnosu na svoje prethodnike. Imao je sportske gume, 4 disk kočnice i nezavisno zadnje vješanje.
Sve te prednosti su ga napravile šampionom i “noćnom morom trkačkih staza”, što je na svojoj koži osjetio čak i čuveni Ferrari, kojeg je ovaj Britanac više puta porazio u direktnom duelu.
Nakon proizvodnje više od 70.000 jedinica, E-type je 1975. godine otišao u zasluženu penziju i zamijenjen je, ne tako uspješnim, modelom XJS.
Izgubljeni šarm
Penzionisanje Vilijama Lajonsa 1972. godine bilo ja veliki udar na kompaniju koja nije bila u stanju da nastavi rad po standardima koje je utemeljio njen osnivač. Liland je bio taj koji ju je u tom trenutku spasio od bankrotstva.
Do 1984. godine Jaguar je kako-tako uspio da se vrati na tržište, ali nije više bio u stanju da impresionira kao što je to činio nekada, jer je izgubio privlačnost i šarm koje su njegovi modeli nekada imali.
Jaguar je, zajedno sa Land Roverom, postao dio Ford Motor Company 1989. godine . Vlasništvo nad ova dva brenda Ford je zadržao samo do 2008. godine, kada je oba prodao indijskoj grupaciji Tata Motors.
Trenutnu liniju Jaguara čine luksuzni sedani kao što su XJ, snažni XF – nasljednik modela S-type, zatim luksuzni X-Type, kao i sportski XK.
Autor teksta: Rajko Martinović
N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook.