Policija je, koristeći suzavac, uspjela da rastjera demonstrante i da ih udalji od zgrade Vlade u Prištini, koju su oni na kraju opozicionog protesta gađali molotovljevim koktelima i kamenicama. Povrijeđeno 10 policajaca, troje građana i dvoje novinara, i privedeno 24 demonstranata.
Kako je na vanrednoj konferenciji za novinare saopštio portparol Policije Kosova Beki Keljani, policija Kosova veoma profesionalno i uz maksimalno uzdržavanje postupala tokom eskalacije nasilja na protestu i da je striktno poštovala operativni plan za obezbjeđivanje reda i mira na skupu, kao i da je koristila samo zakonom dozvoljena sredstva.
“Mi smo učinili sve da obezbjedimo slobodu kretanja i sigurnost za učesnike protesta”, rekao je Keljani na vanrednoj konferenciji za novinare.
On je demantovao navode pojedinih opozicionih stranaka da je policija zaustavljala autobuse sa građanima koji su dolazili na protest, kao i da je sa granice između Kosova i Albanije poslije procjena da predstavljaju opasnost za red i mir na Kosovu vratila grupu od 42 osobe. Policija je, kako je rekao Keljani, procjenila da je na protestu bilo oko 8.000 ljudi, dok opozicija procjenjuje da je na protest bilo između 70 i 100 hiljada učesnika.
Kosovo protesters have just set the government building on fire, opposing agreements w/Serbia pic.twitter.com/x9Z4Er7R2j
— Una Hajdari (@UnaHajdari) January 9, 2016
Tok dana
Na protestu koji su organizovali opozicioni pokret Samoopredjeljenja, Alijansa za budućnost Kosova i Inicijativa za Kosovo demonstranti su tražili povlačenje zakona o Zajednici srpskih opština i o demarkaciji granične linije sa Crnom Gorom, kao i ostavku sadašnje Vlade Kosova.
Dio učesnika protesta odvojio se nakon govora lidera opozicije i kamenicama i molotovljevim koktelima gađao zgradu Vlade Kosova. Pripadnici policije povukli su se u dvorište vlade, a reagovali su tek kad je primjećena vatra u zgradi.
Aktivisti Samoopredeljenja i drugih stranaka pokušali su da smire situaciju i onemoguće napade na zgradu vlade, ali u tome nisu uspjeli.
Velikom broju demonstranata oko 14 sati pridružili su se lider Alijanse za budućnost Kosova Ramuš Haradinaj, poslanica u Skupštini Kosova Donika Kadaj Bujupi i ostali predstavnici opozicije. Na jednom od do sada najvećih protesta demonstranti su nosili zastave Oslobodilačke vojske Kosova, Amerike i Albanije i uzvikivali parole protiv vlade, premijera Ise Mustafe i Zajednice srpskih opština.
Ovo je najveći potest opozicije po broju učesnika, a prema prvim procjenama radi se nekoliko desetina hiljada učesnika.
Iako su organizatori protesta kao moto odredili očuvanje suvereniteta Republike, tokom protesta nije viđena nijedna zastava Kosova.
Opozicija: Poslednji dani vlade
Nekoliko minuta nakon početka napada na zgradu vlade najveći broj učesnika protesta, zajedno s liderima stranaka koje su ga organizovale, napustili su mjesto protesta. Lider Alijanse za budućnost Kosova Ramuš Haradinaj je, tokom protesta opozicije, rekao da su “ovo” posljednji dani vlade na čijem su čelu Isa Mustafa i Hašim Tači.
“I njima (sadašnjoj vlasti) je došao kraj. Njima kažu ne oni na koje su se oni pozvali. Kažemo im ne svi mi zajedno”, kazao je Haradinaj.
Lider Incijative za Kosovo Fatmir Ljimaj kazao je da je “današnjim danom” Vlada Kosova pala i zatražio je vanredne i slobodne izbore.
“Danas se Kosovo okupilo u Prištini da bi rekla onima koji gaze Ustav i da ne mogu da vladaju više Vladom Kosova“, rekao je Ljimaj. Prema njegovim rečima, veliki broj učesnika protesta je dokaz odlučnosti i činjenice da narod ne prihvata da ih vodi vlada koja gazi Ustav zemlje.
Predsjednik Samoopredeljenja Visar Imeri je rekao da je današnji protest organizovan protiv vlade koje je “htjela da rasturi Republiku”.
“Isa (Mustafa) i Hašim (Tači) šta žele? Oni su toliko povezali svoju sudbinu sa Zajednicom (srpskih opština dogovorenu u Briselu) da ne biraju ni metode. Uhapsili su opoziciju i žele da kroz Zajednicu ostanu na vlasti”, rekao je Imeri.
Kako prenosi prištinska Koha ditore, opozicioni pokret Samoopredeljenje saopštio je da je policija nasilno intervenisala protiv demonstranata koji su krenuli na protest. Taj list navodi da je uz saopštenje Samoopredeljenje proslijedilo i snimak.
Taj pokret tvrdi i da je policija koristila silu kako bi spriječila da na protest dođu demonstranti iz Albanije.
Kosovska opozicija današnji protest organizovala je jer smatra da je Ustavni sud doneo negativnu ocenu o formiranju Zajednice srpskih opština. Kosovska opozicija traži i da se sprovede odluka Ustavnog suda kad je reč o sporazumu o ZSO, prema kojoj određena načela tog sporazuma nisu u skladu sa Ustavom i zakonima Kosova.
Vlada Kosova: Nasilno preuzimanje vlasti
Vlada Kosova ocijenila je da je današnji protest opozicije bio pokušaj preuzimanja vlasti silom i da su taj skup organizovali oni koji nikada nisu uspjeli da pobjede na izborima.
“Mi se nećemo povući pred pokušajima nasilnog preuzimanja vlasti, što je bio cilj današnjih nasilnih protesta”, navodi se u saopštenju Vlade.
Kako se navodi, protest koji je okončan nasiljem u suštini predstavlja napad na vrednosti demokratskog društva, kao i prijatelje i saveznike Kosova – Sjedinjene Američke Države, Evropsku uniju i NATO.
Predsjednica Kosova Antifete Jahjaga, zamjenik premijera Kosova Hašim Tači, Misija Ujedinjenih nacija na Kosovu i predsjednik Skupštine Kosova Kadrij Veselji osudili su današnje nasilje na protestu i pozvali na povratak dijalogu i rješavanje problema kroz institucije.
