Prvog dana SFF-a gledat ćemo Taxi Drivera na velikom ekranu ljetnog kina Telemach, poznatijeg pod nadimkom Metalac. Robert De Niro, glavni glumac tog filma koji je izašao 1976. godine primit će Počasno Srce Sarajeva za životno djelo u glavnom gradu BiH.
Taxi Driver vrijedi za jedan od najokroverznijih filmova ikada snimljenih, a tada – pa i dan danas srušio je brojne tabue, a po onome što do sada znamo, uz svu maestralnost filma kao filma, iza kamere i scene – bilo je još interesantnije.
Krenimo redom.
VEZANE VIJESTI
Mentalno nestabilni veteran iz vijetnamskog rata radi kao taksista u New Yorku. On svojom dekadencojom, i ljigavošću hrani svoj poriv za nasiljem, a u cijelom procesu pokušava da spasi predadolescentnu prostitutku u nastaku.
Djelo je režirao Martin Scorcease, režiser čija je fascinacija i fiksacija Američki san i propast američkog društva. Za Taxi Driver danas vrijedi da je film lucidni san iz kojeg se Amerika još nije probudila.
Taxi Driver nam slikovito objašnjava da u svakoj ulici živi barem jedan niko – koji sanja da bude neko. Usamljen čovjek koji očajnički pokušava dokazati da je živ. To je personifikacija Travisa Bicklea, De Nirovog lika u Taksisti.
Robert De Niro, kako bi se spremio za ulogu – čitav mjesec dana, po 15 sati dnevno vozio je taksi. U međuvremenu je čitao naučne studije o mentalnim bolestima.
Za Taxi Drivera je plaćen 36.000 dolara, a u međuvremenu – izašao mu je i film The Godfather II, zbog čega su se producenti Taksiste bojali da će tražiti (zasluženu) povišicu.
Sam scenario napisan je za 10 dana, zahvaljujući Paulu Schraderu, a kao motivaciju za rad – Schrader je konstantno imao napunjen pištolj za pisaćom mašinom.
Schrader je konstantno mislio da piše o usamljenosti, ali tokom rada – Schrader je napravio patologiju mentalne bolesti i uspostavio je dijagnozu jednog društva. Dijelom Taxi Driver je autobiografski, jer je Schrader doživio nervni slom tokom života u Los Angelesu, kada je dobio otkaz iz AFI-ja. Potom je uslijedio i raskid sa djevojkom, a prije pisanja Taksiste, živio je izolovano – posjećujući porno kina. Scenarista filma, pisao je film po sebi. To dokazuje i činjenica da je Taxi Driver pisan u stilu dnevnika, običnog “nikoga” ko želi da bude “neko”. Schrader je pak želio Jeffa Bridgesa u glavnoj ulozi.
Scorsese je tokom režije napravio malu revoluciju, a sam tvrdi da je najvažniji kadar u filmu onaj kada Bickle pokušava preko telefona dogovoriti novi sastanak sa Betsy. Kamera ide polako preko praznog hodnika pored Bicklea, što sugeriše da je sam razgovor bolan i patetičan da bi ga normalan čovjek podnio.
Jodie Foster, Betsy, imala je 12 godina kada se snimao film – što znači da nije mogla snimati eksplicitne scene. Connie Foster, njega stestra kojoj je bilo 19 – dala je svoje tijelo za scene koje sugerišu erotiku.
Foster tvri da je De Niro redovno zvano nju i predlagao da popiju kafu, i da vježbaju scene koje trebaju snimti u filmu.
Samoubistvo i atentat u pokušaju
Najinteresantije od svih priča – vezanih za Taxi Drivera pak dolaze iz usta režisera, Scorsesea – koji se svađao sa MPAA komisijom i Columbia filmom oko rejtinga filma.
Produkcijska kuća je smatrala da je film previše nasilan, i željeli su mu dati X rejting. Scorsese je noć prije rezultata glasanja ostao budan, u alkoholisanom stanju – sa napunjenim pištoljem, s kojim je bio spreman upucati izvršnog direktora Columbije.
Na nagovor prijatelja, Scorsese je mutirao boje u nasilnom klimaksu – te je na koncu dobio R rejting. Ovo je priča koja je ušla u legendu, a jedna verzija kaže da je i planirao sam sebi oduzeti život.
Druga priča, jeste o vjerovatno najpoznatijoj sceni izi Taxi Drivera. Da, ‘are you talkin’ to me scena” pred ogledalom, koja uopće nije ni bila u originalnom scenariju. Are You Talkin To me je nastalo u glavi Roberta De Nira tokom snimanja. U originalnom scenariju – Travis Bickle je trebao da gleda u svoj odraz u ogledalu.
Tada se De Niro sjetio Marlona Brandoa, i njegovih riječi iz Reflections in a Golden Eye iz 1967. Interesantno, iako je De Niro imao oscara za The Godfather II, bio je poznatiji kao taksista iz New Yorka.
Taxi Driver je na koncu kriv i za jedan atentat. Zbog Roberta De Nira, odnosno Travisa Bicklea izvršen je atentat na Ronalda Reagana 1980. godine. John Hinckley, atentator bio je inspirisan De Nirovom ulogom, i njegovom zavjerom da ubije predsjednika. Upravo zbog tog atentata, ceremonija dodjele Oscara 1980. godine bila je odložena za jedan dan. Još interesantnije, Robert De Niro je na toj 53. dodjeli Oscara 1980. godine dobio kipića za najboljeg glumca u filmu Raging Bull.
Ovaj film, u trenutku izlaska – uvršten je u listu od 25 najopasnijih filmova ikada snimljenih prema izboru Premierea. Za kraj, ostavili smo imena glumaca koji su bili u užem izboru za ulogu koju je na koncu dobio Robert De Niro.
Jeff Bridges, Jack Nicholson, Dustin Hoffman, Warren Beatty, Burt Reynolds, Ryan O'Neal, Peter Fonda, Al Pacino, Jon Voight, Robert Blake, David Carradine, Richard Dreyfuss, Christopher Walken, Alain Delon, James Caan, Roy Scheider, Paul Newman, Marlon Brando, Martin Sheen, Elliott Gould, Alan Alda i George Hamilton.
N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook.
