Moguće je da su američke oružane snage i CIA počinile ratne zločine mučenjima zatvorenika u Afganistanu, navodi glavna tužiteljica Međunarodnog krivičnog suda (ICC) u izvještaju, otvarajući mogućnost da američki državljani budu optuženi čak i pored činjenice da se Washington nije pridružio globalnom sudu.

“Izgleda da su pripadnici američkih oružanih snaga podvrgli najmanje 61 zatočenu osobu mučenju, okrutnom tretmanu, ugrožavajući njihovo lično dostojanstvo na teritoriji Afganistana između 1. maja 2003. i 31. decembra 2014. godine“, navodi se u izvještaju koji je objavio ured tužiteljice Fatou Bensoude.

U izvještaju se navodi kako je moguće da su operativci CIA-e podvrgnuli najmanje 27 zatočenika u Afganistanu, Poljskoj, Rumuniji i Litvaniji “mučenju, okrutnom tretmanu, narušavanju ličnog dostojanstva i silovanjima” između decembra 2002. i marta 2008.

Većina navodnih zlostavljanja je počinjena u periodu 2003.-2004. godine, navodi se u izvještaju.

Tužioci su saopćili da će odlučiti “trenutno” da li da zatraže odobrenje istrage punog obima u Afganistanu koja bi mogla dovesti do podizanja optužbi za ratne zločine.

Glasnogovornica State Departmenta Elizabeth Trudeau izjavila je kako SAD ne vjeruju da je istraga “neophodna ili primjerena”.

“Sjedinjene Države duboko su se obavezale na povinovanje zakonima rata i mi imamo robustan nacionalni sistem istrage i odgovornosti koji više nego ispunjava međunarodne standarde“, kazala je Trudeau.

Portparol Pentagona, mornarički kapetan Jeff Davis, izjavio je da zvaničnici čekaju na detalje nalaza ICC-ja prije nego što daju svoj komentar.

Uspostavljen u 2002., Međunarodni krivični sud (ICC) prvi je svjetski stalni sud za krivično gonjenje ratnih zločina, zločina protiv čovječnosti i genocida. Više od 120 zemalja širom svijeta njegove su članice, ali supersile među kojima su Sjedinjene Države, Rusija i Kina nisu potpisnice njegovog statuta.

Bivši američki predsjednik Bill Clinton potpisnik je Rimskog sporazuma od 31. decembra 2000.godine kojim se osniva ICC, ali je predsjednik Gorge W. Bush povukao taj potpis, pozivajući se na strahovanja da bi Amerikanci mogli biti nepravedno krivično gonjeni iz političkih razloga.

Čak i pored činjenice da Sjedinjene Države nisu članica suda, Amerikanci bi se još mogli suočiti s krivičnim progonom u njegovom sjedištu u Den Haagu ako počine zločine koji su u njegovoj jurisdikciji u zemlji koja je članica ICC-ja, kao što je Afganistan, a neće biti krivično gonjeni u svojoj domovini.

Do sada su se sudski postupci u ICC-ju bavili zločinima počinjenim u Africi.

Tužioci navode da su istrage u toku u Poljskoj, Rumuniji i Litvaniji – potpisnicama Rimskog statuta – mogućih zločina počinjenih u pritvorskim centrima CIA-e u tim zemljama.

Navodi o zlostavljanjima pojavili su se u opširnom godišnjem izvještaju ureda tužioca o takozvanim preliminarnim istragama, koji uključuju proučavanje izvještaja o mogućim zločinima ukoliko se ustanovi da oni potpadaju pod jurisdikciju suda.

Tokom predizborne kampanje, republikanski predsjednički kandidat Donald Trump je izjavio da će kao predsjednik insistirati na promjeni zakona koji zabranjuje uranjanje glave u vodu ili ostale okrutne metode ispitivanja, tvrdeći da njihova zabrana stavlja SAD u strateški nepovoljan položaj prema militantima tzv. Islamske države, prenosi AP.

N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook.