U srijedu će biti obilježen 1. mart, Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine. Prije 25 godine većina građana i građanki Bosne i Hercegovine na referendumu su se opredijelili za nezavisnu državu ravnopravnih građana, naroda BiH - Muslimana, Srba, Hrvata i pripadnika drugih naroda koji u njoj žive.

Tada se 64 posto građana izjasnilo da želi živjeti u “suverenoj i nezavisnoj Bosni i Hercegovini, državi ravnopravnih građana, naroda Bosne i Hercegovine – Muslimana, Srba, Hrvata i pripadnika drugih naroda koji u njoj žive”. 

Referendumu je pristupilo ukupno 2.073.568 glasača što je predstavljalo izlaznost od 63,6 posto. Od ukupno izašlih na glasanje njih 99,7 posto je glasalo za nezavisnost, a 0,3 posto protiv te odluke. Rezultati referenduma su prihvaćeni 6. marta 1992. godine u Parlamentu Bosne i Hercegovine.

Zemlje članice Evropske zajednice priznale su Bosnu i Hercegovinu 6. aprila 1992. godine. Sjedinjene Američke Države priznale Bosnu i Hercegovinu dan kasnije, 7. aprila. Bosna i Hercegovina je 22. maja 1992. godine primljena u punopravno članstvo Ujedinjenih naroda.

Među Srbima u BiH podijeljena su mišljenja o 1. martu. Većina Srba iz RS vjeruje da je tada počeo rat u BiH i da je referendum za nezavisnost bio nelegalan.

“Taj dan se odnosi na jedno ratno stanje, kada je i došlo do raspada i nije bilo BiH. Šta je BiH ako u njoj nema ni Srba, ni Republike Srpske ili neke institucije koja pripada našem narodu”, upitao je senator RS-a i bivši član Predsjedništva BiH Živko Radišić.

Potpredsjednik Glavnog odbora SDS-a Mirko Šarović izjavio je Srni da je obilježavanje 1. marta za Republiku Srpsku apsolutno neprihvatljivo.

“Veoma su duboki razlozi za to i zbog toga 1. mart nema kapacitet da se obilježava da cijeloj teritoriji BiH, kao što se to sve vrijeme pokušava da nametne iz političkog Sarajeva i bošnjačkih političkih stranaka”, rekao je Šarović.

Predsjedavajući Predsjedništva BiH Mladen Ivanić izjavio je Srni da 1. mart srpski narod i on lično doživljavaju kao dan kada je 1992. godine počeo rat, kada je počela patnja svih građana u BiH, a posebno Srba.

“Prvi mart je dan koji i za srpski narod i za mene lično predstavlja početak rata. To je bio razlog za rat i to je stvar koju srpski narod nikada neće zaboraviti kao ni licemjerstvo onih koji danas osporavaju 9. januar, a slave 1. mart, iako to nije praznik na nivou BiH”, istakao je Ivanić. 

To je, kaže on, vrhunac licemjerstva i nedostatka istih kriterijuma kod većine bošnjačkih političara. 

“Za mene 1. mart nije praznik, zato nemam namjeru da ga obilježavam i radiću na taj dan. Taj datum za mene predstavlja početak patnje svih građana BiH, a posebno srpskog naroda u BiH. Oni koji taj datum slave neka ga slave, ali mene na to niko neće natjerati”, poručio je Ivanić.

Predsjedavajući Kluba poslanika SNSD-a u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Staša Košarac smatra krajnje nedopustivim i neprihvatljivim licemjernu tendenciju većine sarajevskih političara koji insistiraju na tome da su Bošnjaci “vlasnici BiH i da ona pripada samo njima”.

“I poslije 25 godine očigledno je da je sadržaj politika muslimanskih političkih organizacija gotovo identičan sa onim iz devedesetih godina, što se potvrđuje kroz niz političkih dešavanja, jer i dalje postoji njihova tendencija da su Bošnjaci vlasnici BiH i da ona pripada samo njima”, rekao je Košarac Srni.

Parlament je 28. februara 1995. godine donio odluku da se 1. mart slavi kao Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine. Evropska ekonomska zajednica je priznala ovaj dan, a ukaz o proglašenju zakona kojim se 1. mart proglašava Danom nezavisnosti Bosne i Hercegovine i državnim praznikom potpisao je predsjednik Predsjedništva Republike Bosne i Hercegovine Alija Izetbegović 6. marta 1995. godine.

“Prvi mart iz 1992. godine datum je koji sa mnogo primjedaba i kritika doživljavaju Srbi u BiH, i zbog negativnog preokreta, odnosno nelegalnog referenduma, kojim je na silu proglašena BiH kao nezavisna država, kao i zbog ubistva srpskog svata na Baščaršiji. Ustvari, to je već bio znak za početak rata u BiH”, rekao je Krajišnik, koji je bio prvi srpski član Predsjedništva BiH i prvi predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske”, kaže osuđeni ratni zločinac i predsjednik Asocijacije “Stvaraoci Republike Srpske” Momčilo Krajišnik.

Prethodno je Zakon o 1. martu donijela Skupština RBiH, 28. februara 1995. No, na osnovu ovog akta, danas se Dan nezavisnosti obilježava samo u jednom dijelu teritorije BiH, odnosno u Federaciji BiH.

N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook i UŽIVO na ovom linku.