Mlada nada iz Travnika, Randa Natraš, predstavljala je Bosnu i Hercegovinu na naučnom simpozijumu IAG-IASPEI koji se održavao u dalekom Japanu u periodu od 30. jula do 4. augusta 2017.
Njen prijavljeni rad bio je prihvaćen za usmeno prezentiranje na ovom naučnom skupu najviše svjetske razine, te je također i dobitnica finansijske podrške od strane Međunarodne asocijacije za geodezije (IAG) za pokriće putnih troškova i participacije na simpozijumu zajedno sa još 13 mladih naučnika u svijetu.
Organizatori ovog naučnog skupa su Međunarodna asocijacija za geodeziju (IAG) i Međunarodna asocijacija za seizmologiju i fiziku Zemljine unutrašnjosti (IASPEI) koje su dio Međunarodne unije za geodeziju i geofiziku (IUGG) i Međunarodnog vijeća za nauku (ICSU).
Randa je u toku sesije „Geodetsko daljinsko istraživanje“ predstavila rezultate istraživanja provedenog u toku izrade završnog rada II ciklusa studija, te kasnije dopunjenog radi potrebe spomenutog simpozija. Naziv prijavljenog naučnog rada je „Daljinsko istraživanje ukupnog broja elektrona (TEC-a) u jonosferi korištenjem opažanja Globalnih navigacionih satelitskih sistema (GNSS) u vezi sa događajima svemirskog vremena i seizmičkom aktivnošću u Bosni i Hercegovini“ koji je vođen pod mentorstvom doc.dr. Medžide Mulić, Odsjek za geodeziju, Građevinski fakultet Univerziteta u Sarajevu.
U okviru ove sesije prezentirani su naučni radovi u oblasti istraživanja i modeliranja uticaja atmosfere i svemirskog vremena na tačnost GNSS-a u svrhu poboljšanja GNSS navigacije i pozicioniranja. Jonosfera predstavlja najdominantniji izvor grešaka u aplikacijama globalnog navigacionog satelitskog sistema, dok istraživanja svemirskog vremena dobivaju sve više na značaju zbog velikog uticaja na svemirske i zemaljski bazirane tehnološke sisteme. Stoga ova istraživanja su danas veoma aktuelna u svijetu, a navedeno istraživanje je među prvim ove vrste u BiH.
Randa je ovim istraživanjem na IAG-IASPEI simpozijumu predstavljala Univerzitet u Sarajevu, a i Bosnu i Hercegovinu. Učestvovanje na simpozijumu je pružilo priliku da se rezultati istraživanja prezentuju naučnicima sa univerziteta širom svijeta, te su uspostavljeni kontakti za daljnja naučna istraživanja i saradnje.
Naravno, putovanje u Japan iziskuje i dosta finansijskih sredstava, te se Randa ovim putem želi javno zahvaliti Međunarodnoj asocijaciji za geodeziju (IAG), Općini Travnik i Bošnjačkoj zajednici kulture „Preporod“ Travnik na pruženoj podrsci.
Također prvi rezultati ovog istraživanja u toku izrade završnog rada II ciklusa studija su prezentirani i na naučnim skupovima, kao što su „Nove napredne GNSS i 3D prostorne tehnike“, Trst, Italija (2016), te Workshop Ujedinjenih nacija (UN) o aplikacijama globalnih navigacionih satelitskih sistema, Krasnoyarsk, Rusija (2015). Rezultati istraživačkog rada su objavljeni i u proceedingsu: Mulic M., Natras R. (2018), Ionosphere TEC Variations Over Bosnia and Herzegovina Using GNSS Data. In: Cefalo R., Zieliński J., Barbarella M. (eds) New Advanced GNSS and 3D Spatial Techniques. Lecture Notes in Geoinformation and Cartography. Springer, Cham DOI.
Randa je također imala priliku da pohađa produženu radionicu: „Uticaji Svemirskog vremena na GNSS operacije“ u Međunarodnom istraživačkom centru za teoretsku fiziku Abdus Salam (ICTP) u Trstu od 22.05. do 02.06.2017., organizirane od strane ICTP u partnerstvu sa Institutom za naučna istraživanja (ISR) Boston Koledža i u saradnji sa Međunarodnim komitetom za GNSS pri uredu UN-a, što je itekako doprinijelo Randinom naučnom istraživanju.
U toku studiranja Randa je obavljala ljetnu praksu u sklopu programa Međunarodne asocijacije za ramjenu studenata radi sticanja praktičnog iskustva IAESTE, gdje je učestvovala u istraživačkom projektu na Institutu za geonauke, Univerziteta u Oslu. Također je zahvaljujući stipendiji Bavarskog akademskog centra za Centralnu, Istočnu i Jugoistočnu Evropu – BAYHOST pohađala ljetnu školu njemačkog jezika u Bavarskoj.
Dobitnica je povelje Univerziteta u Sarajevu za najbolju studenticu I i II ciklusa studija na Građevinskom fakultetu, te pohvale u globalnom priznanju američkog geoprostornog magazina xyHt kao izvanredna geoprostorna stručnjakinja ispod 40 godina starosti u 2017 godini.
Aktivno govori engleski i njemački jezik, te je članica nekoliko nevladinih udruženja. Tokom formalnog obrazovanja, volontirala je u brojnim omladinskim projektima, dobitnica je nekoliko stipendija, te je imala priliku sudjelovati u nizu radionica i treninga neformalnog karaktera.
Randa nastavlja da niže uspjehe u svojoj karijeri, a naredne akademske godine čekaju je nova istraživanja na Tehničkom univerzitetu u Beču, zahvaljujući 9-mjesečnoj stipendiji Ernst Mach – worldwide, Austrijske agencije za međunarodnu saradnju u obrazovanju i istraživanju (OeAD-GmbH).
N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook i UŽIVO na ovom linku.
