Kazandžije, kujundžije, sarači... Danas su dio historije. Stari zanati odumiru. No, jedan vunovlačar iz Banjaluke već trideset godina nastavlja porodičnu tradiciju vlačanja vune.

Opranu i osušenu vunu ovce vlači odnosno češlja sprava. Postaje vazdušasta i spremna za dalju obradu. Tradicionalno su žene pomoću preslice i vretena iz ovakve vune izvlačile niti spremne za pletenje.

No, danas je to rijetkost.

”Čim manje imate građanstva na selu, manje je posla za nas. Ovaj zanat izumire i sa tim što starije bake već izumiru, a mlađe žene sve manje i manje žele da rade sa tim poslom jer ne znaju da predu da pletu”, priča za N1 Goran Irić, vunovlačar.

Jorgani, jastuci, dušeci punjeni runskom vunom ponovo su postali cijenjeni. Međutim, ne toliko da bi se od ovog zanata moglo živjeti.

”Ko zna koliko je vuna kvalitetna i koliko je taj dušek zdrav onda ima narudžbi, ali nemam previše. Jedan ili nijedan mjesečno. Ali starim ljudima prečešljam vunu iz dušeka i vratim u prvobitno stanje, a ta je vuna stara i po 130 godina”, dodaje naš sagovornik.

I mašina sa 22 valjka starija je od stotinu godina. Goran je naslijedio od svog djeda. U slučaju kvara nastaju problemi gdje i kako nabaviti dijelove jer se ovakve mašine više ne proizvode.

”Ja to nemam gdje da nabavim na području RS ili BiH, onda moram ići u Srbiju. I to uzimam od kolega koji više ne rade uništavaju mašine pa mi preuzimamo jedni od drugih po nekoj nižoj cijeni. E, onda to ne mogu da uvezem pa moram da švercujem jer ne mogu da dobijem račun zato što čovjek nema računa”, govori on.

Proces industrijalizacije, neizainteresovanost mladih da nastave tradiciju, ali i države da je čuva, doveli su do izumiranja starih zanata.

Početkom 20. vijeka u Vrbaskoj banovini je postojalo više od 90 vrsta starih zanata, bilo je više od 5000 zanatlija, a njih oko 500 radilo je samo u Banjaluci.

Danas je Goran Irić jedini vunovlačar, a sve je manje i sajdžija, tokara, kazandžija,..

N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook i UŽIVO na ovom linku.