Poznato je da je 1.mart u Republici Srpkoj uobičajan radni dan. Kao praznik ga ne prepoznaju entitetski zakoni, ali ni većina građana i političara. Provjerili smo kako 1.mart tretira obrazovni sistem u Republici Srpskoj.

Na samo jednoj stranici i to 195., zvanični udžbenik istorije za 9.razred osnovne škole u Republici Spskoj, tretira rat u Bosni i Hercegovini. Prvi mart ne spominje se decidno ni na jednoj stranici, ni u jednoj rečenici. Mijenja ga riječ “referendum”u kontekstu:

“Muslimansko (bošnjačko) i hrvatsko vođstvo je početkom 1992.godine, bez pristanka i učešća srpskog naroda, provelo referendum, na kojem se relativna većina hrvatskih i muslimanskih glasača izjasnila za izdvajanje Bosne i Hercegovine iz Jugoslavije u samostalnu državu. Već 12.aprila 1992.godine stiglo je, na iznenađenje srpskog naroda, njeno međunarodno priznanje i počeo je rat”.

A svemu je prethodilo, uči se iz udžbenika u RS, stvaranje nacionalnih stranaka, SDA, HDZ-a, SDS-a, te izbori 1990.na kojima su ove tri stranke trijumfovale.

Jedina stranica na kojoj se konstatuje da je rat počeo, zaključuje se i da je završio – Dejtonskim mirovnim sporazumom.

Istoričari smatraju da je prerano da djeca detaljnije uče o dešavanjima devedesetih jer ni sama nauka nije načisto. Ipak, istoričar Željko Vujadinović, navodi da je 1.mart 1992. bio dan preglasavanja jednog konstitutivnog naroda – srpskog. Pored toga nelegalan je, smatra, i zbog izlaznosti.

“Na referednum su izašla dva naroda, Muslimani i Hrvati. Izlazak je bio ispod 2/3 propisane, negdje 63 i nešto posto”, kaže Vujadinović.

Jedan nastavni plan i program za cijelu BIH je smatra struka utopija. Naš sagovornik ipak navodi primjer Njemačke koja ima više knjiga istorije u zavisnosti od pokrajine, ili pak da svaka nova generacija francuskih istoričara piše nove knjige o teško promjenljivim dešavanjima poput francuske revolucije.

“Uopšte ne mislim da je neka unifikacija neophodna. Svojevremeno sam bio u najvećem institutu za užbenike, to je najveći svjetski institut sa preko 200.000 udžbenika, u Braunšfajgu u Njemačkoj. Svaka Savezna pokrajina ima svoj udžbenik i nastavne programe, pa to onda ne utiče na sveukupni obrazovni sistem. Ovdje, mislim da je nepotrebno nemetati, neki sistem nekome”, dodaje Vujadinović.

Dan nezavisnosti BiH, ne poznaju zakoni u RS, a ne priznaju ga ni srpski političari.

U udžbenicima istorije prostor nije dobio Dan nezavisnosti BiH, ali ni ubistvo srpskog svata na Baščaršiji, koje ovdašnji političari godinama unazad ističu momentom koji je uveo u ratne devedesete.

N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook i UŽIVO na ovom linku.