Opsada Sarajeva pretvorila je nekadašnje mjesto razonode za lokalno stanovništvo u snajpersku poziciju odakle se na to isto stanovništvo pucalo godinama. Da li ponovno otvaranje žičare može izliječiti stare rane?
Pazite, Snajper! – to je pisalo na znakovima u Sarajevskim ulicama koje nadgleda Trebević. Građani bi pretrčavali “Aleju snajpera”, noseći hranu i druge potrebštine rodbini i prijateljima dok ih je smrt pratila u stopu, stoji u tekstu o sarajevskoj žičari koji je objavio ugledni britanski The Guardian.
Vodič Fikret Kahrović se sjeća dobro kako je dio planine na kojem su desetine hiljada građana nekada provodili svoje subote postao simbol agresije.
“Trebević je bio jedino mjesto gdje se moglo nadisati čistog zraka kada je grad prekriven maglom, ali to se sve promjenilo i planina je postala naš neprijatelj”.
Danas, 26 godina nakon početka opsade i 73 godine nakon što je grad oslobođen tokom Drugog Svjetskog Rata, Sarajevo pokušava da ostavi prošlost iza sebe otvaranjem gondola na Trebeviću, navodi se u tekstu The Guardiana pod naslovom “Žičara podigla grad iznad prošlosti” kojeg je potpisala Mattha Busby.
Nove 33 kabine su ukrašene BiH zastavom i bojama koje asociraju na Zimsku Olimpijadu koja je održana 1984. u ovom gradu. Žičara ponovno ide istom rutom, is Starog Grada prema Trebeviću, plućima Sarajeva, koja veličanstveno nadgledaju ovaj grad.
Gondola koja se proteže iz Baščaršije – dijela grada sa snažnim uticajima iz Otomanske vladavine – prema Trebeviću, je otvorena 1959. godine. Ubrzo je prevozila hiljade ljudi, i planina je postala glavni izvor ponosa za vrijeme Zimske olimpijade 1984. godine, zbog bob staze.
“Smatrali smo da ako oslobodimo Trebević, biti ćemo i mi slobodni. Ali povratak na planinu je bio noćna mora”, rekao je Fikret Kahrović.
Nakon što je BiH proglasila nezavisnost 3. marta 1992. godine, čuvar stare gondole na Trebeviću, Ramo Biber, je postao prva žrtva rata. Upucali su ga vojnici vojske Jugoslavije, kojom su dominirali Srbi, tokom kampanje da okruže Sarajevo i osvoje ključne pozicije. Nakon četiri sedmice, 5. Aprila, počela je opsada grada koja je trajala 1,425 dana – najduža opsada jednog glavnog grada u modernoj historiji.
Na stotine minobacača i mnoštvo metaka je uništilo Sarajevo sa ovog mjesta, odakle je pobijen veliki dio onih 11,541 građana koji su ubijeni u tom periodu.
U augustu 1995. godine, nakon teških napada na Sarajevo koji su isprovocirali reakcije međunarodne zajednice, NATO je konačno intervenisao i započeo strateško bombardovanje pozicija na Trebeviću. Bosanski Srbi su bili primorani da de povuku, i ubrzo je došlo do Dejtonskog sporazuma koji je podjelio državu po etničkoj liniji na dva dijela – Federacija Bosne i Hercegovine i Republika Srpska.
Ostale su samo ruševine nekadašnjih restorana, koliba i sportskih dvorana, kao i mine.
U posljednje tri godine, planina je počela da liči na ono što je nekada bila. Hoteli, restorani i mjesta gdje se može popiti kafa su ponovno izgrađeni, mine su očišćene i Sarajlije ponovno dolaze na ovo mjesto.
I pored frustracija koje su se pojavile kod građana zbog toga što je restauracija žičare toliko dugo trajala, za što mnogi okrivljuju kulturu korupcije u ovom društvu, javlja se snažan optimizam zbog ponovnog otvaranja žičare.
Sarajlije, Bosanci, Hercegovci, kao I turisti će moći da putuju taj put of 9 minuta, koji se proteže preko 2 km, iz Sarajeva, u Federaciji, I izađu na Trebeviću, u Republici Srpskoj.
“Žičaru će koristiti svi, što smatram da je važno za buduće generacije koje će odrastati sa njom”, kaže jedna mlađa Bosanka.
Strogo je zabranjeno preuzimanje sadržaja, vijesti, videa ili fotografija bez dozvole. N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook i UŽIVO na ovom linku.
