Daniel Serwer, međunarodni ekspert za Balkan i profesor na američkom univerzitetu Johns Hopkins, upozorava da se “stvari raspadaju na Balkanu” te da Washington i Brisel “ostaju slijepi” za ono što se dešava i pokušavaju “savijati Bosnu, Kosovo i Crnu Goru u smjerovima kojima većina ne želi ići”.
Serwer na svom blogu navodi da je rat kakav se dogodio 1990-ih “malo vjerojatan”, argumentujući da “niko ne može izdržati sukob poput onog u Bosni koji je trajao više od tri godine”, te da snage pod vodstvom NATO-a na Kosovu “ne bi tolerisale invaziju” kakvu bi mogla pokrenuti Srbija u regiji.
“Ali nestabilnost, oružani sukobi, etnički sukobi i disfunkcija su više nego mogući. Čak su vjerovatni. Politike i prakse SAD i EU ne pomažu”, smatra on.
Dodik “nastavio put ka nezavisnosti RS”
Serwer upozorava da je nizom poteza predsjednik bh. entiteta Republike Srpske Milorad Dodik “nastavio da siječe svoj put ka nezavisnosti, de facto ako ne i de jure”. Nabrojao je dva najznačajnija Dodikova poteza: usvajanje zakona “kojim se poništava nadležnost bosanskog pravosudnog sistema” i Dodikove prijetnje da će visoki predstavnik Christian Schmidt biti uhapšen ako ode u RS.
Ističe da oba poteza krše i duh i slovo Dejtonskog sporazuma, ali da ni Schmidt, ni Washington ni Brisel “nisu učinili ništa da im se suprotstave”.
Serwer također upozorava da je Dodik “izgradio policijske snage RS, dobio dovoljno naoružanja i finansiranja od Rusije, te uspješno angažovao Mađarsku da blokira sve sankcije EU koje bi Brisel mogao predložiti”.
Mada je Washington ranije sankcionirao Dodika, Serwer smatra da “nedostatak jedinstvenog odgovora Zapada” predstavlja poziv na nove takve poteze. Također upozorava na Dodikov topli odnos sa Beogradom koji želi “srpski svijet”.
Opasnost i za druge zemlje regije
Dodaje da ovo također predstavlja prijetnju za Kosovo, gdje “Srbija već kontroliše četiri opštine sa srpskom većinom sjeverno od reke Ibar”. Navodi da su, uz ohrabrenje Beograda, tamošnji Srbi napustili kosovske institucije, bojkotovali nedavne izbore i pobunili se protiv postavljanja nesrpskih gradonačelnika koji su potom izabrani.
“Srbija je otela kosovsku policiju sa teritorije Kosova, mobilisala svoju vojsku duž granice, zastrašila Srbe da napuste Kosovske bezbjednosne snage, zaprijetila Sjevernoj Makedoniji i Crnoj Gori jer su priznale Kosovo i odbacila sporazume postignute sa Prištinom za koje SAD i EU tvrde da su pravno obavezujuće. Amerikanci i Evropljani su odgovorili samo blagim verbalnim ukorima”, navodi on.
Ipak, ističe da ovo nije bio slučaj za Prištinu, kojoj je zaprijećeno “posljedicama” zbog insistiranja na postavljanju gradonačelnika nesrba u njihove kancelarije i raspoređivanja paravojne policije kao odgovora na nerede.
“Dok se sjever Kosova smirio od proljeća, diplomate SAD i EU i dalje insistiraju na sopstvenim zahtjevima za povlačenje kosovske policije sa suverene teritorije Kosova. U međuvremenu, predsjednik Srbije Vučić je bio zauzet pokušajima da spriječi Ukrajinu da prizna nezavisnost Kosova, što je jasno kršenje sporazuma za koji Evropljani i Amerikanci kažu da je obavezujući”, navodi Serwer,
Upozorava također da Vučić “prijeti kompletnoj Crnoj Gori”, NATO članici kojoj nedostaje jaka vlada i gdje se kose prosrpski i proevropski interesi.
“Rezultat će biti ili vlada sa malom većinom u parlamentu ili novi izbori. Na svakim novim izborima, Srbija će učiniti sve da podrži rusofile, koji su takođe prosrpski orijentisani”, navodi on.
“Izvor prijetnji su Banjaluka i Beograd”
Upozorava da su izvori prijetnji na Balkanu po mir, stabilnost i napredak ka EU jasni.
“Prijetnje leže u Banja Luci i Beogradu. Moskva podržava i jedno i drugo. Ali Brisel i Washington ostaju slijepi na očigledno. I dalje pokušavaju savijati Bosnu, Kosovo i Crnu Goru u smjerovima kojima većina ne želi ići. Neuspjeh je sada opcija. Sada je vrijeme za ponovnu procjenu i korekciju kursa. Demokratija i vladavina prava to zahtijevaju”, naveo je.
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad
