Nastavljen je tzv. trend lažnih dojava o eksplozivnim napravama u Kantonu Sarajevo. U nekoliko sarajevskih škola i danas putem e-maila dojave. Iako učestale, ponovo se ispostavilo da su lažne. Osim što remete mir građana, ovakve dojave često troše mnogo resursa, koje se mjere i u hiljadama konvertibilnih maraka. Stručnjaci za bezbjednost poručuju: potreban je novi pristup djelovanja.

Kao i u prethodnim slučajevima posljednjih dana, sve dojave su bile lažne i sve se vezuju za glavni bh. grad. Trend lažnih dojava eskalirao je 2022., kada je kantonalni MUP evidentirao 237. Prošle godine taj broj smanjen je na 120, dok je, zaključno sa 31. avgustom ove godine, registrovano 56 dojava koje su bile lažne. 40-ak manje u odnosu na prošlogodišnji uporedni period.

Nerijetko se dešava da je jedan počinilac odgovoran za više lažnih dojava. Isto tako, nerijetko, u evidencijama se nalaze i maloljetna lica, posebno, ako se radi o lažnim dojavama u obrazovnim institucijama.

Samim tim, zbog kompleksnosti slučajeva, nadležni se ne mogu pohvaliti visokim stepenom razriješenih predmeta.

“Imali smo i pojavu da je u pitanju Doma zdravlja bio lišen slobode muškarac star 31 godinu zato što je pet puta zaredom lažno dojavio da je postavljena bomba. Takođe, lišen je slobode jedan maloljetnik koji je u više navrata dojavljivao lažnu bombu u jednoj školi na području opštine Hadžići. Lišen slobode je i treći muškarac star 21 godinu koji je više puta lažno dojavljivao da je postavljena eksplozivna naprava u jednom ugostiteljskom objektu na području Ilidže”, kazala je ranije Mersiha Novalić, portparolka MUP-a KS.

Osim škola, na meti osoba koje se kriju iza prijetećih e-mail poruka, uglavnom su pravosudne institucije, ugostiteljski objekti, zdravstvene ustanove. U procesu identifikacije korisnika e-mail računa, kantonalnom MUP-u asistira Federalna uprava policije, a počinioci su, uglavnom, iz BiH.

“Komuniciramo sa servisima na kojima su kreirani korisnički računi i na taj način pribavljamo tražene podatke. Takođe, vršimo provjere putem međunarodnih policijskih kanala, Interpola, Europola. Korisnički račun na tim servisima može da kreira bilo ko, sa bilo kog mjesta. Što se tiče identifikovanih lica do sada, uglavnom su to bili državljani iz BiH ili naši državljani koji trenutno borave van BiH, u nekoj stranoj zemlji”, pojašnjava Srđan Mičić, iz Odjeljenja za borbu protiv terorizma, Federalne uprave policije (FUP).

Motivi počinilaca su izbjegavanje određenih radnji ili obaveza, ometanje ili zaustavljanje jednog normalnog procesa, kažu upućeni. No, osim što dojave o eksplozivnim napravama unose nemir kod građana, izlazak policijskih pripadnika kantonalnog MUP-a na teren, uz podršku drugih bezbjednosnih agencija, prilično košta i u zavisnosti od veličine objekata može se mjeriti hiljadama KM, zbog čega je neophodan novi pristup u djelovanju.

“Koji će, na neki način, baviti se jednom podjelom prijetnji i na osnovu njih vršiti procjene i evakuacije. U suprotnom, ako trend porasta ovakvih slučajeva bude nastavljen, biće iscrpljeni radni resursi koji neće stići na sva mjesta kako bi izvršili standardne KDZ preglede”, upozorava Armin Kržalić, profesor na Fakultetu za kriminalistiku.

S druge strane, to bi moglo biti problematično s aspekta donosioca odluka jer će oni za to morati preduzeti odgovornost. Ipak, za to su i plaćeni, zaključuje naš sagovornik. U međuvremenu, bezbjednosna situacija je, kako to uvijek, kažu nadležni, na zadovoljavajućem nivou.