Protesti koji Iran potresaju od smrti Mahse Amini su samo posljedica jednog vulkana koji je dugo kuhao ispod površine, poruka je Abbasa Milanija, profesora Stanford Univerziteta i nekadašnjeg profesora na Univerzitetu u Teheranu. Milani u ekskluzivnom intervjuu za N1 analizira šta je to što je dovelo do protesta, kako se ponaša režim Alija Hamneija, može li režim biti srušen. Također, Milani analizira situaciju na Bliskom istoku i ulogu Irana u ratu u Ukrajini.

O situaciji koja je aktuelna u Iranu posljednjih nekoliko mjeseci Milani kaže kako ovo nije ono za šta su se opredijelili Iranci kada su smjenjivali šaha Rezu Pahlavija i prigrlili Islamsku revoluciju koju je predvodio ajatollah Homeini.

“Mislim da se dešava da poslije 44 godine, nakon što su ljudi pokušali da ubijede ovaj režim da status quo nije prihvatljiv, da ne funkcionira, da to nije ono za šta su se ljudi potpisivali. 1979. godine su potpisali za demokratsku državu, za republiku. Ono što su dobili je klerikalni despotizam. A kada je sve propalo, ljudi su sada izašli na ulicu i odustali su od ideje o reformi ovog nereformisanog sistema i pokušavaju da ga promijene. A žene koje su preuzele najveći teret ovog ugnjetavanja preuzele su vodstvo. Mislim da je formula vrlo jednostavna. Najviše potlačeni su postali vođe ovog pokreta. I zato što su žene bile ugnjetavane vijekovima svuda, naučile su politiku na najjednostavnijem, granularnom, ćelijskom nivou. One znaju šta je potrebno promijeniti patrijarha u nekog manje opresivnog. One pokušavaju istu formulu da promijene ovaj patrijarhalni despotizam u ono što je trebalo da bude u Demokratskoj Republici 1979.”, kaže Milani.

Značajnim za razvoj situacije u proteklim mjesecima Milani vidi i glasove nezadovljstva koji se čuju povremeno iz vrha samog režima poput onog koji je došao od sestre vrhovnog lidera ajatollaha Alija Hameneija, ali i kćerke bivšeg iranskog predsjednika i jednog od najuticajnijih Iranaca Ali Akbara Hašemija Rafsandžanija.

“To pokazuje, prije svega, visok nivo neslaganja unutar vladajuće elite. Hashimi Rafsanjani je osoba, više nego bilo ko drugi, koji je Iran zapravo opteretio Hamneijem. On je tvrdio da ga je Homeini izabrao kao nasljednika. Sada, baš juče, sud je osudio Hašemijevu na pet godina zatvora. Njen jedini grijeh je što kaže da ovo ne može trajati i da je Haamneji postao despot. Postoje i drugi znakovi. Gospodin Badayani, neko ko je jedan od osnivača Islamske revolucionarne organizacije, ko je bio na važnom položaju vladi, je proveo osam godina u zatvoru u ovom režimu. Prošle je sedmice izdao je izvanredno saopštenje. Rekao je, Hamnejii je izvor svih problema u Iranu. On je vođa Zemlje, titule koju koriste da osudi ove ljude. Tako da postoji dubok nivo, mislim, neslaganja unutar režima. I mislim da postoji vjerovatno 80% konsenzusa u Iranu da se status quo mora promijeniti. Zato je to vulkan”, ističe Milani.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad