Jedan od najljepših i najreprezentativnijih objekata iz austrougarskog perioda u Bosni i Hercegovini, sarajevska Vijećnica, odnosno Nacionalna i univerzitetska biblioteka BiH zapaljena je granatiranjem na današnji dan prije tačno 29 godina.

Prigodnim programom u Vijećnici je obilježena 29. godišnjice od stradanja Nacionalne i univerzitetske biblioteke Bosne i Hercegovine, a direktor Nacionalne i univerzitetske biblioteke BiH Ismet Ovčina je istakao da treba istaknuti da je Gradsko vijeće nedavno odobrilo inicijativu da se NU BiH s dijelom svojih sadržaja vrati u Vijećnicu.

“Dobar je to korak i mi ćemo sa svoje strane dati potrebni doprinos. Želimo što prije da krenemo u to i očekujemo da gradonačelnica Sarajeva poduzme konkretne aktivnosti po tom planu“, kazao je Ovčina.

Kazao je da je Nacionalna i univerzitetska biblioteka BiH zaboravljena od strane njenog osnivača, ali da i dalje djeluje i da, kao jedan od simbola kulturnog identiteta, predstavlja bibliotekarstvo BiH u meritornim svjetskim asocijacijama.

Duško Toholj je decenijama radio u Vijećnici i u trenutku njenog paljenja je bio zamjenik direktora, a danas je kazao da je tužan zbog zločina koji je iskusio taj kompleks od iznimne važnosti za grad i državu.

“Tužno je da se na takav način srozana institucija koja je u onoj staroj državi bila treća po vrijednosti fondova. Imala je 120 zaposlenih i fond od preko dva miliona publikacija“, kazao je Toholj i dodao da je lično s porodicom učestvovao u pokušaju spašavanja bibliotekarske građe iz zapaljene Vijećnice.

Predsjedavajući Gradskog vijeća Grada Sarajeva Jasmin Ademović je istakao da Gradsko vijeće nepokolebljivo podržalo njegovu inicijativu da se građa Nacionalne i univerzitetske biblioteke uskoro vrati u Vijećnicu.

“Svi relevantni dokumenti iz prošlosti ukazuju na to da Nacionalna i univerzitetska biblioteka BiH ponajviše prava polaže na ovaj objekat Vijećnice“, kazao je Ademović i dodao da će se zalagati da se u skladu s projektom obnove Nacionalnoj i univerzitetskoj biblioteci dodijeli 2.300 metara kvadratnih prostora unutar Vijećnice.

Ističući da bi povratak Nacionalne i univerzitetske biblioteke u Vijećnicu trebala biti vijest godine, Ademović je kazao da se svi zalažu za povratak svih izbjeglica na svijetu i da se tako na svoje ognjište treba vratiti i jedna od najznačajnijih institucija države BiH.

“Najvažnije je da vratimo u ovu zgradu naše kulturno-historijsko naslijeđe jer je to naša prošlost, ali i budućnost BiH“, poručio je Ademović.

Sarajevska Vijećnica otvorena je 20. aprila 1896. godine i od tada je svjedok svih događaja u glavnom gradu BiH. Od tada simbol grada Sarajeva svjedoči svim događajima koji su duže od stoljeća zadesili Sarajevo.

Prvobitno je bila zgrada tadašnje gradske uprave i gradske administracije Sarajeva. Nakon Drugog svjetskog rata, sve do 1949. godine, služila je gradskoj upravi, kao zgrada Okružnog suda Sarajeva i sjedište Bosanskohercegovačkog sabora. Nakon toga postaje Gradska biblioteka, odnosno Nacionalna i univerzitetska biblioteka BiH.

Za vrijeme opsade Sarajeva od 1992. do 1995. godine Vijećnica je bila više puta granatirana. U noći sa 25. na 26. augusta 1992. godine zapaljena je, a u požaru je nestao Katalog Nacionalne i univerzitetske biblioteke Bosne i Hercegovine, oko 90 posto knjižnog fonda i dokumenata koji svjedoče o historiji BiH.

Zahvaljujući snazi razumijevanja i solidarnosti prijatelja i partnera iz Evrope i svijeta, Vijećnica je obnovljena i svečano otvorena 9. maja 2014. godine. Ponovo se uzdigla još prkosnija i još ljepša.

U 2014. godini, 9. maja, na Dan Evrope i i Dan pobjede nad fašizmom, Vijećnica je ponovo rođena. Nakon 18 godina obnove, ovaj svjetski simbol susreta civilizacija, vinuo se iz pepela, prkosno uspravio, u svom autentičnom raskošnom izdanju. To je bila pobjeda grada Sarajeva i države Bosne i Hercegovine.

Svi dijelovi Vijećnice napravljeni su prema dokumentima i fotografijama izgleda stare Vijećnice pronađenim u Kaptolskom arhivu u Zagrebu, pa su u prostoriji Gradskog vijeća danas drvene klupe i govornica, a svi ornamenti na zidovima i plafonu su autentični i ručno oslikavani.

Mnoge stvari unutar ove ljepotice su specifične. Rubovi zidova zlatne boje zapravo su zaista zlatni. Rađeni posebnom tehnikom, premazivani su listićima zlata potopljenim u boju, posebnim kistom od kamilje dlake. Iako je sve u njoj novo, Vijećnica i danas naprosto odiše periodom u kojem je i napravljena. U njoj se sada čuvaju knjige i rukopisi od iznimne vrijednosti i rariteti te predstavlja multimedijalni centar kulture, umjetnosti i privrede Grada Sarajeva i države BiH, u kojem se održavaju koncerti, književne večeri, izložbe, prezentacije, konferencije, kongresi, simpoziji, prijemi, obilježavanje godišnjica, vjenčanja. Kako i priliči, Dan Sarajeva te Dan nezavisnosti i Dan državnosti BiH obilježavaju se u Vijećnici.