Koronavirus oštećuje ne samo pluća, već i bubrege, jetru, srce, mozak i nervni sistem, kožu i gastrointestinalni trakt, saopštili su ljekari u pregledu izvještaja o pacijentima sa Covid-19.
Tim “Columbia University Irving Medical Center” u New Yorku, jedne od bolnica koja je bila preplavljena pacijentima na proljeće, prikupio je izvještaje i drugih medicinskih timova širom svijeta.
Njihova sveobuhvatna slika pokazuje da koronavirus napada gotovo svaki sistem organa u ljudskom tijelu, direktno ih oštećujući i uzrokujući zgrušavanje krvi, ali to nije sve.
Srce gubi zdrav ritam, bubrezi izbacuju krv i proteine, a na koži se javlja osip. Takođe, izaziva glavobolju, vrtoglavicu, bolove u mišićima, bolove u stomaku i druge simptome, zajedno sa klasičnim respiratornim simptomima.
“Mnogo se govorilo o zgrušavanju krvi, ali takođe je važno shvatiti da značajan dio ovih pacijenata pati od oštećenja bubrega, srca i mozga, a ljekari moraju da liječe ta stanja zajedno sa respiratornim oboljenjima”, rekao je dr. Gupta.
Izgleda da je veliki dio štete koju virus prouzrokuje zbog afinitijeta prema receptoru ACE2, svojevrsnom molekularnom ulazu u ćelije, odnosno vratima za ulazak u ćelije.
“Ćelije koje oblažu krvne sudove, u bubrezima, jetri, pankreasu, u crijevnom traktu i sluznici disajnih puteva su prekrivene upravo ACE2 receptorima, koje virus koristi da se zakači i inficira ćelije”, napisao je tim sa Kolumbija Univerziteta u svom pregled, objavljenom u časopisu “Nature Medicine”.
„Ovi nalazi ukazuju na to da se povreda više organa može djelimično dogoditi usljed direktnog oštećenja virusnog tkiva“, napisao je tim.
Koronavirusna infekcija takođe aktivira imuni sistem. Dio tog odgovora uključuje proizvodnju upalnih proteina nazvanih citokini. Ova upala može da ošteti ćelije i organe, a takozvana citokinska oluja jedan je od uzroka teških simptoma.
“Ovaj virus je neobičan i teško je ne biti impresioniran koliko manifestacija ima na ljudskom tijelu,” rekao je u izjavi dr. Maheš Madhavan, kardiolog koji je radio na pregledu.
Čini se da efekti zgrušavanja krvi prouzrokuju nekoliko različitih mehanizama. Istraživači kažu da nizak nivo kiseonika u krvi uzrokovan upalom pluća može da poveća vjerovatnoću zgrušavanja.
Ovi ugrušci mogu izazvati moždani udar i srčani udar ili se mogu naći u plućima ili nogama. Oni začepljuju bubrege i ometaju dijalizu, tretman koji je potreban teškim bubrežnim bolesnicima.
Zbog oštećenja pankreasa može se pogoršati dijabetes, a pokazalo se da su pacijenti sa dijabetesom izloženi najvećem riziku od teških bolesti i smrti od koronavirusa.
Virus može direktno da oštetiti mozak, ali neki neurološki efekti vjerovatno dolaze kao posljedica samog liječenja.
“Pacijenti sa COVID-19 mogu se intubirati tokom dvije do tri nedjelje, a četvrtini su potrebni mehanički ventilatori za 30 ili više dana”, rekao je Gupta i dodao:
“Ovo su vrlo dugotrajne intubacije i pacijentima je potrebno puno sedacije, pa tako halucinacije mogu biti manje efekat samog virusa, a više efekat dugotrajne sedacije.”
Virus utiče na imuni sistem, iscrpljujući T-ćelije koje tijelo obično koristi za borbu protiv virusnih infekcija. “Limfopenija, marker oslabljenog ćelijskog imuniteta, je ključni laboratorijski nalaz koji je prijavljen kod 67 do 90 posto pacijenata sa COVID-19”, napisali su istraživači.
Ljekari moraju da liječe sve ove efekte kada se pacijenti sa koronavirusom pojave u bolnici, saopštio je tim istraživača.
Međutim, ističu da ima i dobrih vijesti.
“Gastrointestinalni simptomi mogu biti povezani sa dužim trajanjem bolesti, ali nisu povezani sa povećanom smrtnošću,” napisali su istraživači.
Mnogi od efekata na koži, kao što su osip i ljubičasti, natečeni prsti na nogama, takođe prolaze sami od sebe.
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad