Bez obzira na to da li ste ove zime imali "tešku prehladu" ili ste se nedavno borili sa kašljem koji ne prestaje, prirodno je da se zapitate da li ste možda imali Covid-19, a da toga niste svjesni. Naročito sada kada stručnjaci za zarazne bolesti kažu da se virus verovatno već širio pre nego što su gradovi počeli da uvode karantine i pre nego su postojale mjere za suzbijanje širenja virusa.
“Kako vrijeme odmiče, postalo je jasno da se radi o virusu koji je bio raširen u cjelom svijetu, posebno u naseljenijim područjima, prije nego što smo mislili”, kaže dr Vilijam Šafner, specijalista za zarazne bolesti.
Da li ste mogli da dobijete Covid-19, a da to niste znali? To je moguće.
“Većina ljudi koji imaju koronavirus imaju blaže slučajeve infekcije i on se ne može razlikovati od prehlade ili gripe”, objašnjava stručnjak za zarazne bolesti Ameš A. Adalja, iz Džons Hopkins centra za zdravstvenu sigurnost.
Osim toga, neki ljudi uopšte nemaju simptome – takvih je do 40 odsto infekcija, prema procjenama Centara za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC).
Nažalost, ne postoji način da sa apsolutnom sigurnošću utvrdite da li je ta bolest s kojom ste se suočili prošle zime bila Covid-19 ili ako ste u neko nedavno vreme slučajno imali asimptomatski slučaj.
Stručnjaci kažu da neki znakovi mogu da budu signali da ste možda već imali Covid-19.
Imali ste “tešku prehladu”
Na početku pandemije ljudi su vjerovali da se Covid-19 u pojedinim zemljama pojavio mnogo prije februara ili marta. Novo istraživanje sa Univetziteta u Teksasu ukazuju na suprotno.
Naučnici su za istraživanje analizirali briseve grla uzete prošle zime ljudima koji su sumnjali da imaju grip. Ovi brisevi uzeti su u Vuhanu u Kini i Sietlu u Vašingtonu.
Istraživači su otkrili da je na svaka dva slučaja gripa postojao jedan slučaj Covid-19. Kao rezultat toga, vjeruju da je Covid-19 vjerovatno stigao u SAD negdje oko Božića.
Bez urađenog testa bilo je teško razlikovati prehladu od blagog oblika Covid-19, u zavisnosti od toga koje simptome imate, kaže on, ali prehlada obično ne prouzrokuje otežano disanje, jake glavobolje ili gastrointestinalne simptome, koje Covid-19 može da prouzrokuje.
Izgubili ste čulo ukusa ili mirisa
Gubitak ovih čula predstavlja jedan od simptoma Covid-19. Iako se ovaj simptom ne javlja kod svih, dr Adalja ističe da je sada čvrsto povezan sa novim koronavirusom.
Važno je znati da je moguće privremeno izgubiti ta čula tokom drugih respiratornih stanja, poput prehlade, gripa, infekcije sinusa ili čak tokom sezonskih alergija.
Ali stručnjaci ističu da se ovaj simptom, čak i nakon oporavka od Covid-19, kod nekih ljudi može da traje i mjesecima.
Neobjašnjiv gubitak kose
Iako ovaj simptom nije široko proučavan, mnogi ljudi koji su se oporavili od koronavirusa prijavljuju probleme sa gubitkom kose.
“Malo je vjerovatno da biste jednostavno izgubili više kose nego inače, a da nemate druge simptome kovida-19, poput kašlja ili temperature”, kaže dr Adalja.
Takođe je važno napomenuti da se opadanje kose može dogoditi zbog stresa, kaže, a svi znamo da je pandemija donela i veliku količinu stresa.
Ostajete bez daha
Istraživanje objavljeno u časopisu JAMA otkrilo je da ljudi sa koronavirusom mogu da osećaju posljedice virusa, uključujući otežano disanje. Nije potpuno jasno zašto se to javlja ili koliko može da traje, ali vjerovatno je razlog tome upala pluća.
“Ovo je jedan od poznatih dugotrajnih efekata kod ljudi kojima je dijagnostikovan Covid-19”, kaže dr Šafner.
Uporni kašalj
Dugotrajan kašalj je još jedan simptom o kom su pričali učesnici JAMA studije. Kašalj je često suv, što znači da se uz njega ne pojavljuje sluz, kaže dr Adalja.
To je prilično čest simptom. CDC podaci otkrili su da je 43 odsto ljudi koji su imali Covid-19 još uvek kašljalo 14 do 21 dan nakon što su dobili pozitivan test na virus.
Konstantan umor
Prema studiji JAMA, ovo je jedan od najčešćih dugotrajnih simptoma nakon što osoba preboli Covid-19. To je pokazalo i istraživanje koje je otkrilo da je 53 odsto pacijenata reklo da se bori sa umorom čak i 60 dana nakon što su prvi put osjetili simptome virusa.
“Vidimo neke ljude koji su imali blagi oblik bolesti, a koji su svejedno osjećali umor neko vrijeme”, kaže dr Adalja i dodaje da trenutno nije potpuno jasno zašto se to događa.
To može da bude način na koji imunološki sistem osobe reaguje na virus, ili jednostavno način na koji virus deluje u tijelu.
Imajte na umu da je umor zaista čest problem i može da bude znak mnogih različitih zdravstvenih problema, uključujući, naravno, nedovoljno spavanja.
Drugi uzroci
Naravno, ima dosta drugih komplikacija za koje stručnjaci možda još ni ne znaju.
Ako se osjećate loše i simptomi su vam trajni, dr Šafner kaže da je dobra ideja da vas pregleda ljekar, bez obzira na to da li mislite da je to povezano sa Covid-19 ili ne, piše Prevention.
Iako bi svi navedeni znakovi mogli da budu pokazatelj da ste imali Covid-19, oni mogu da budu prouzrokovani i drugim bolestima.
“Svakako je poznato da dugotrajni kašalj i umor mogu da budu posledica jgripa – samo zato što ih imate ne znači da ste imali Covid-19”, kaže dr Šafner.
U svakom slučaju, važno je nastaviti sa praktikovanjem preventivnih metoda, poput nošenja maske, redovnog pranja ruku i održavanja propisane fizičke distance kako biste zaštitili sebe i druge.
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad