Problemi s kamenom u bubregu svakog mogu da zadese, a nefrološkinja dr. Danijela Tasić, DokTok ljekar, za Nova.rs objašnjava kako ih prepoznati, šta raditi i koji su načini prevencije.

Strašan bol, krv i jeza

Bolesnik sa kamenom u bubregu dolazi kod ljekara najčešće u agoniji zbog naglo nastalog, oštrog „strašnog“ bola u stomaku ili leđima, pojave krvi u mokraći i/ili osjećaja jeze i drhtavice sa urinarnom infekcijom. Bol može biti praćen mučninom i povraćanjem, u prvoj fazi dostiže vrhunac nakon dva sata, stabilan je i praćen je talasima nesnosnog bola. Druga faza stalnog bola traje 3-4 sata, dok u trećoj fazi koja traje 4-16 sati perzistira blaži bol u talasima, piše Nova.rs.

Bol se najčešće javlja kod jedne od 11 osoba, dva puta češće kod osoba muškog pola. Tradicionalno velika učestalost kamena u bubregu postoji u oblastima sa vrućom klimom koje su zato npr. u SAD-u nazvane „kameni pojas“. Ipak u posljednjih 50 godina zastupljenost kamena u bubregu ima trend porasta, trenutno je smrtnost od kamena u bubregu retka, ali i dalje postoji značajna stopa oštećenja bubrežne funkcije posebno kod osoba sa struvitnim kamencima.

Zašto se javlja kamen u bubregu?

Nastanak kamena je najčešće posljedica smanjenog unosa tečnosti, povećanog izlučivanja komponenti koje formiraju kamen kao što su kalcijum, oksalat, mokraćna kiselina, cistin, ksantin i fosfat. Pored toga nizak nivo citrata i prekomjerna kiselost urina doprinose da se rastvorene čestice u urinu brže kristališu i formiraju jezgra za nastanak kamena. Na nastanak kamena u bubregu može da utiče građa mokraćnih puteva, unos hrane koja sadrži dosta oksalata ili soli natrijuma. Kalkulozu mogu da favorizuju ponavljanje infekcije mokraćnih puteva, poremećaj funkcije paraštitne žlijezde, Kronova bolest, giht, malignitet različite lokalizacije, primjena vitamina D i još nekih lekova, kao i dugotrajna imobilizacija. Konačno kamen u bubregu može da bude i genetski uzrokovan.

Kad se javiti ljekaru?

Ljekaru se treba javiti na pregled prvenstveno zbog razlikovanja drugih bolesti koje mogu da se manifestuju na sličan način. Pregled ljekara zahtijevaju bolesnici koji imaju jedan bubreg, ili bolesnici sa transplantiranim bubregom, zatim bolesnici koji imaju dva bubrega, ali su nakon pojave bolova prestali da mokre i/ili su dobili povišenu temperaturu i drhtavicu. Svakako ljekaru trebaju da se jave i bolesnici koji nisu mogli da ublaže bol oralnim analgeticima.

Liječenje: Bar 2,5 l vode dnevno i kretanje

Obzirom da je kamen u bubregu čest nalaz, liječenje kalkuloze bubrega se prvenstveno zasniva na prirodnoj eliminaciji po principu najmanje invazivnosti. Osnovne mere koje se primjenjuju kod svih kalkulusa bez obzira na sastav i poremećaj koji je doveo do kalkuloze podrazumijevaju mehaničko otplavljivanje kamena velikim protokom urina i velikom dnevnom diurezom od preko 2,5 litra, kretanje i uspravan položaj tijela. Specifične mjere zavise od informacija dobijenih dijagnostičkim postupcima. Odluka o favorizovanju veće efikasnosti je isključivo urološka.

Pošto je osnovna odlika kalkuloze sinhrona ili metahrona bilateralnost, posebna pažnja se posvećuje sprečavanju ponovnog nastajanja kamena kod bolesnika koji su spontanom eliminacijom ili liječenjem odstranili kamen. Ako je bolesnik prethodno eliminisao kamence, nakon saniranja akutne episode potrebno je da se javi ljekaru radi procjene osnovnog uzroka što podrazumeva sakupljanje mokraće i analize iz 24h urina i iz krvi za osnovni biohemijski i metabolički panel. Zbog niskog kvaliteta dokaza informacije iz izvora o efikasnosti fitoterapije na smanjenje kamenaca i njihovo izlučivanje nisu uključene u ovaj članak.

Kalkuloza bubrega je multidisciplinarno oboljenje koje zahtjeva angažovanje urologa, nefrologa, dijetetičara itd. i tek takvim multidisciplinarnim radom liječenje može da ima očekivane rezultate.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad