Nova studija iznijela je zabrinjavajuće rezultate o povezanostiviših nivoa zagađenja zraka i bržeg gubitka koštane mase usled osteoporoze, hroničnog stanja skeleta koje čini kosti krhkim i lako lomljivim.
Rizik od osteoporoze raste s godinama, a posebno je čest kod žena u postmenopauzi. Ovdje su prikupljeni podaci o raznovrsnoj grupi od 9.041 žene u postmenopauzi tokom šest godina, pri čemu su istraživači posebno gledali na mineralnu gustinu kostiju: indirektni indikator osteoporoze i rizika od preloma.
Koristeći kućne adrese za procjenu azotnog oksida, azot-dioksida, sumpor-dioksida i PM10 čestica (zagađenje manje od 10 mikrometara), istraživači su otkrili da kako je zagađenje raslo, mineralna gustina kostiju je opadala, prije svega u predjelu vrata, kičme i kukova, prenosi Science alert.
„Naši nalazi potvrđuju da loš kvalitet zraka može da bude faktor rizika za gubitak kostiju, nezavisno od socioekonomskih ili demografskih faktora“, kaže biomedicinski naučnik Didije Prada sa Univerziteta Kolumbija u Njujorku.
Prethodne studije su pokazale povezanost između zagađenja zraka i većeg rizika od preloma kostiju, kao i većeg gubitka koštane mase tokom vremena. Ovo istraživanje dodaje podatke posebno o ženama u postmenopauzi, kao i o različitim mješavinama zagađenja zraka.
Prada i kolege su posebno istakli vezu između azota i kičme. Skok od 10 odsto ove vrste zagađenja tokom tri godine bio je povezan sa prosječnim godišnjim gubitkom od 1,22 odsto mineralne gustine kostiju lumbalnog dijela kičme, dvostruko više od količine koju je tim izračunao kod normalnog starenja.
Prema istraživačima, ovo je najvjerovatnije zbog smrti koštanih ćelija prouzrokovanih mehanizmima uključujući oksidativni stres, gdje toksični molekuli iz okoline nanose štetu tijelu.
„Prvi put imamo dokaze da azotni oksidi posebno doprinose oštećenju kostiju i da je lumbalni dio kičme jedno od najpodložnijih mjesta za ovo oštećenje“, kaže Prada.
Studija sama po sebi nije dovoljna da dokaže uzročnu vezu, odnosno da zagađenje zraka definitivno dovodi do gubitka kostiju, ali s obzirom na veliki broj istraživanja koja se sada formiraju, izgleda kao sve vjerodostojnija hipoteza.
Takođe je važno imati na umu da, iako je ova studija razmatrala žene u postmenopauzi, uključeni učesnici su pokrivali širok spektar etničkih grupa, lokacija, stilova života i socio-ekonomskog porijekla, što je činilo vjerovatnijim da je nivo zagađenja zaista bio osnovni uzrok gubitka kostiju.
Istraživači žele da vide dalje napore u smanjenju zagađenja zraka, prije svega onog koji se odnosi na saobraćaj koji je glavni proizvođač azotnih oksida, i u otkrivanju ljudi koji bi mogli da budu ranjiviji na to, uključujući i one sa osteoporozom.
„Smanjenje izloženosti zagađenju zraka, posebno azotnim oksidima, smanjiće oštećenje kostiju kod žena u postmenopauzi, spriječit će prelome kostiju i smanjiti teret zdravstvenih troškova povezan sa osteoporozom kod žena u postmenopauzi“, kaže epigenetičar Andrea Bakareli sa Univerziteta Kolumbija.
Istraživanje je objavljeno u eClinicalMedicine.
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad
