Slovačka plaća veliku diplomatsku cijenu zbog nepriznavanja Kosova, kaže za Radio Slobodna Evropa Jan Cingel, izvršni direktor nevladine organizacije za Strateške analize u Bratislavi.
“Ona je izložena pritisku EU i SAD-a. Mada ima podršku Grčke, Španije i Rumunije, to ipak ima visoku cijenu za Slovačku kad god je pitanje Kosova na dnevnom redu u međunarodnim forumima”, ističe Cingel.
S druge strane, postavlja se pitanje šta Slovačka zauzvrat dobija.
“Tačno je da stižu pohvale i zahvalnost Srbije, ali to se nije materijalizovalo dubljim ekonomskim odnosima između njih”, kaže ekspert iz Bratislave dodajući da Mađarska ima mnogo bliskije odnose sa Srbijom nego Slovačka, iako su vlasti u Budimpešti priznale Kosovo, a u Bratislavi nisu.
“Slovačka time, također, čini sebi medveđu uslugu jer se njena pozicija, kada je riječ o Kosovu, poklapa sa ruskom i kineskom. Istovremeno, na taj način daje blanko ček aktuelnim vlastima u Srbiji čija moć počiva na sporu oko Kosova i odlaganju rješenja tog pitanja”, smatra Cingel.
On je jedan od autora izveštaja Škole naprednih međunarodnih studija vašingtonskog Univerziteta Džons Hopkins i Vilson centar u kome se sugeriše da bi pristanak Grčke, Španije, Rumunije i Slovačke – koje ne priznaju Kosovo – da ono postane članica NATO partnerstva za mir dovelo do transformacije dijaloga između Beograda i Prištine i smanjilo uticaj Rusije i Kine na Balkanu.
RSE: Postavlja se pitanje da li ima nagovještaja da će pomenute zemlje poslije 14 godina od proglašenja nezavisnosti Kosova promijeniti svoj stav i šta bi moglo na to da ih podstakne. Također, ako se to desi – tačnije ako Kosovo bude na putu članstva u Sjevernoatlantsku alijansu, ali zbog veta Rusije i Kine i dalje izvan Ujedinjenih nacija – na koji način bi to promijenilo političku dinamiku na Balkanu?
Cingel: Dijalog Beograda i Prištine je trenutno u blokadi, to je prva dobro poznata činjenica. Drugo, uspostavljen je status kvo sa nejednakim i neizbalansiranim odnosima, što ide u prilog Beogradu. To znači da je onemogućen ulazak Kosova u Ujedinjene nacije i većinu međunarodnih organizacija, jer ga veliki broj zemalja još ne priznaje. Istovremeno, Srbija vodi kampanju u nastojanju da ubjedi države koje su to učinile da povuku akt o priznanju.
Dakle, takva situacija srednjoročno i dugoročno ide u prilog Beogradu. Mi smatramo da bi pružanje bezbjednosnih garancija Kosovu – u najmanju ruku ponudom ulaska u NATO-ov program Partnerstvo za mir u kome učestvuje čak i Srbija – uravnotežilo njegovu poziciju u pregovorima sa Beogradom.
Naravno, za Kosovo bi bilo podesnije punopravno članstvo u Sjevernoatlantskoj alijansi jer bi to ojačalo bezbjednosne garancije, koje sada nema. Svakako, na njegovoj teritoriji su razmještene trupe KFOR-a, a i mala je vjerovatnoća da će izbiti sveopšti sukob. Međutim, članstvo u Sjevernoatlatnskoj alijansi bi osnažilo poziciju Kosova i učinilo njegove odnose sa Srbijom ravnopravnijim.
Istovremeno, Kosovo bi moralo da se obaveže da neće težiti bilo kakvoj uniji sa Albanijom, što bi vodilo uspostavi velike Albanije i otvorilo mnogo Pandorinih kutija na Zapadnom Balkanu. U prošlosti su postojale ideje o podjeli Kosova, promjeni granica, koje su katastrofalne po cijelu regije i od njih treba definitivno odustati.
Opširnije na portalu RSE.
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad
