Advokat Nikola Belada kaže da je tvrdnja kako je Srpska pravoslavna crkva (SPC) u Crnoj Gori osnovana 1220. godine, bez ijednog materijalnog dokaza i provjere, pokušaj Beogradske patrijaršije “da utre svaki trag crnogorskog identiteta i postojanja na ovim prostorima“.

Uvjerenje kojim se SPC evidentira kao jedna od vjerskih zajednica u Crnoj Gori izdalo je crnogorsko Ministarstvo pravde 10. juna ove godine, a u njemu piše da su eparhije SPC u Crnoj Gori, Mitropolija crnogorsko primorska i Eparhija budimljansko-nikšićka, osnovane 1220. godine.

U to vrijeme na čelu Ministarstva bio je Vladimir Leposavić koji je, u međuvremenu, smijenjen zbog negiranja genocida u Srebrenici.

Formalno-pravno, SPC je u Crnoj Gori regulisala status dolaskom na vlast prosrpskog Demokratskog fronta (DF), Demokrata i Građanskog pokreta URA koji su na avgustovskim izborima prošle godine smijenili Demokratsku partiju socijalista (DPS).

Crkva stekla pravni subjektivitet 1836.

Nikola Belada u izjavi za Radio Slobodna Evropa (RSE) osporava zakonitost samog upisa SPC-a u jedinstvenu evidenciju vjerskih zajednica, a naročito datum navodnog osnivanja SPC u Crnoj Gori.

“Podsjetiću da je država Srbija, 2006. godine donijela Zakon o vjerskim slobodama gdje se u članu 11. Srpskoj pravoslavnoj crkvi priznaje pravni subjektivitet od 1836. godine. Kako je onda moguće da majka crkva ima pravni subjektivitet od 1836., a organizacioni dijelovi (Mitropolija crnogorsko-primorska i Eparhija budimljansko-nikšićka) od 1220. godine, odnosno da su stariji od majke crkve?”, pita Belada.

U odgovoru na ovo pitanje, advokat i član pravnog savjeta Mitropolije crnogorsko-primorske Dragan Šoć se poziva na početke pravoslavlja.

„Nijesu oni stariji. SPC je samo jedan od oblika, imena i formi djelovanja. Dakle, govorim od kada je počelo djelovanje pravoslavlja na prostoru današnje Srbije, Crne Gore i uopšte ovih pravoslavnih krajeva“, kaže Šoć.

On ukazuje na historijski kontinuitet SPC-a na ovim prostorima, povlačeći paralelu sa državom Crnom Gorom, koja je u prošlosti također bila prepoznata i pod drugim imenima.

„Nije bitno pod kojim nazivom, bitno je da postoji određeni kontinuitet djelovanja SPC-a pod raznim imenima u raznim historijskim okolnostima i u raznim formama organizovanja. To je suština priče. Crna Gora kao država tek to može da prepozna 1878., jer prije toga nije imala nikakvo zakonodavstvo vezano za to“, komentariše Šoć.

Na pitanje RSE da li to znači da SPC u Srbiji djeluje od 1836. imajući u vidu da je ta država priznala pravni subjektivitet SPC-a tek od te godine, Šoć odgovara: “Ne znam vjerujte mi. Nije mi poznat srbijanski zakon i ne bih se ravnao prema njemu“.

DPS: Falsifikovanje historije

Iz najjače opozicione stranke – DPS – ocjenjuju da Uvjerenje koje je Ministarstvo pravde “izdalo” eparhijama SPC sadrže falsifikovane podatke.

“Danas svjedočimo namjeri da se grubim falsifikovanjem nespornih historijskih činjenica, koristeći neustavne odredbe tako donijetog Zakona, stvara osnova da se Crnoj Gori oduzme imovina i njena kulturno-historijska baština, da bi se trajno dala u vlasništvo subjektu sa sjedištem u drugoj državi. Da je to tako, čitavoj javnosti je postalo jasno upravo iz sadržine naknadno objelodanjenih ‘uvjerenja'”, kaže se u saopštenju DPS-a.

DPS poručuje da će iskoristiti sve pravne i demokratske načine da zaustave ovaj proces, koji šteti državi.

Opširnije na RSE.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad