Bivši premijer Norveške Jens Stoltenberg preuzeo je danas dužnost generalnog sekretara NATO, koju je prethodnih pet godina obavljao Anders Fogh Rasmussen.

Stoltenberg je jutros došao u svoju kancelariju u sjedištu Alijanse u Briselu, gdje su ga dočekale brojne novinarske ekipe.

“Počastvovan sam i spreman za NATO. Radujem se saradnji sa članicama i partnerima Alijanse i međunarodnim osobljem – u cilju jačeg NATO-a”, napisao je Stoltenberg ranije danas na svom Twitter profilu.

Stoltenberg preuzima dužnost u jeku krize u Ukrajini koju je njegov prethodnik Rasmussen nazvao “najvećim bezbjednosnim izazovom od kraja hladnog rata”.

I dok se Rasmussen tokom posljednjih mjeseci svog mandata nije ustezao od upotrebe teških riječi na račun Rusije koju je često nazivao “agresorom”, Stoltenbergova politička karijera nagovještava trezveniji pristup.

Kao norveški premijer iz ljevičarske Laburističke stranke, Stoltenberg je njegovao dobrosusjedske odnose sa Rusijom i uspostavio solidne veze sa ruskim predsjednikom Vladimirom Putinom i premijerom Aleksandrom Medvedovom.

Analitičari podsjećaju da je Stoltenberg tokom svog mandata uspješno okončao četvrt vijeka dug spor sa Rusijom oko Barencovog mora, što je formalizovano sporazumom koji je 2010. u Oslu potpisao sa Medvedevom.

Sam Stoltenberg se posljednjih mjeseci nije javno oglašavao o ukrajinskoj krizi, mada je u martu oštro osudio aneksiju Krima, koju je nazvao “brutalnim podsjećanjem na neophodnost postojanja NATO”.

Kao generalni sekretar, Stoltenberg će u svakom slučaju morati da provede u djelo akcioni plan koji je prošlog mjeseca usvojen na samitu NATO u Walesu.

Taj plan uključuje vidljivije prisustvo NATO u zemljama koje se graniče sa Rusijom, pojačane vježbovne aktivnosti i formiranje posebne jedinice za brze intervencije koju je Rasmussen nazvao “udarnom pesnicom NATO”.

Dosadašnji generalni sekretar NATO je nedavno izjavio da je za vrijeme njegovog mandata Alijansa “skinula stomak i očeličila mišiće”.

Kada je Rasmussen stupio na čelo NATO, Alijansa se borila protiv pobune u Afganistanu, a mnogi su predviđali da će, kao i Varšavski pakt, nekadašnji neprijatelj iz doba “hladnog rata”, postati dio historije.

Pet godina kasnije, u vrijeme kada se Rasmussenov mandat bliži kraju, SAD, Kanada i njihovi evropski saveznici ponovo su u sukobu sa Rusijom, a Zapad se suočava s prijetnjama koje su raznovrsnije nego ikada, ističe ta agencija.