Ruska policija je danas uhapsila više od 3.000 demonstranata koji su na protestima širom zemlje tražili oslobadjanje iz zatvora opozicionog lidera Alekseja Navaljnog.

Današnji protesti u više desetina ruskih gradova, ponegdje i na temperaturi od minus 50 stepeni Celzijusa, pokazali su da je Navaljni, najveći protivnik Kremlja, proširio uticaj izvan političkih i kulturnih centara, Moskve i Sankt Peterburga, navodi Associated Press.

Nevladina organizacija OVD-info, specijalizovana za politička hapšenja, navela je da su vlasti danas privele 3.068 osoba u 90 gradova.

U Moskvi je uhapšeno najmanje 1.167 ljudi, a u Sankt Peterburgu, gde je takođe bio masovan protest, više od 460. Ruska policija nije objavila broj uhapšenih.

U Moskvi se jučer okupilo oko 15.000 demonstranata na Puškinovom trgu, odakle ih je policija potisnula poslije sukoba. Policajci su grubo odvodili demonstrante do autobusa i kamiona, a neke su i tukli pendrecima. Među uhapšenima je i Julija Navaljni, žena opozicionara.

Hiljade demonstranata potom su se ponovo okupile duž širokog bulevara, na kilometar udaljenosti od Puškinovog trga. Mnogi od njih su grudvama gađali policajce, a potom su se razbježali, navodi AP.

Neki su kasnije protestovali ispred zatvora u kojem je Navaljni, gdje je policija uhapsila za sada nepoznat broja protivnika vlasti predsjednika Vladimira Putina. Pristalice Navaljnog su pozvale na nove proteste sljedećeg vikenda.

Uprkos represiji i ignorisanju Navaljnog u državnim medijima, on i njegov tim uspjeli su da izgrade široku mrežu pristalica.

Protesti su danas održani i u ruskim evropskim gradovima, ali i u Južno-Sahalinsku na Dalekom istoku i u istočnosibirskom gradu Jakutsk, gde je temperatura dostigla minus 50 stepeni. Hiljade ljudi su izašle na ulice u Vladivostoku i Habarovsku, Novosibrisku i Čiti. Uzvikivali su “Sloboda Navaljnom” i “Sloboda političkim zatvorenicima”.

Prema agenciji France Presse, posebno brutalna su bila hapšenja u Vladivostoku, ruskoj luci na Pacifiku, gdje je policija jurila demonstrante i udarala ih pendrecima.
Pošto vlast nije odobrila proteste, demonstranti širom Rusije rizikuju da budu uhapšeni i osuđeni.

Navaljni (44), poznat po objavljivanju brojnih izvještaja o korupciji u Putinovoj Rusiji, uhapšen je 17. januara, odmah pošto se vratio iz Njemačke gde se pet mjeseci oporavljao od trovanja nervnim agensom za koje on optužuje Kremlj. Ruske vlasti uporno negiraju da su umiješane u trovanje Navaljnog.

Uhapšen je jer je, prema tvrdnjama vlasti, prekršio uslovnu kaznu koja mu je izrečena nakon što je u decembru 2014. godine osuđen na tri i po godine zatvora, uslovno na šest godina, za prevaru i pranje novca. Navaljni te optužbe odbacuje kao politički motivisane, a Evropski sud za ljudska prava presudio je da je nezakonito osuđen.

Uslovni period po toj presudi trebalo je da istekne u decembru 2020. godine, a nekoliko dana prije njegovog isteka vlasti su optužile Navaljnog da se nije redovno javljao.

Ruske vlasti su prošle nedjelje navele da će tražiti da Navaljni odsluži u zatvoru tri i po godine kazne na koju je osuđen uslovno. Saslušanje tim povodom zakazano je za 2. februar. Navaljnom je u ponedeljak određen pritvor do 15. februara, a policija je u četvrtak uhapsila i troje njegovih najbližih saradnika, od kojih je dvoje osuđeno na kazne zatvora od devet i 10 dana.

Navaljni je pao u komu tokom leta iz Sibira ka Moskvi 20. avgusta. Avion je zbog toga prinudno sletio, a Navaljni je dva dana kasnije prebačen iz sibirske bolnice u Berlin.
Laboratorije u Njemačkoj, Francuskoj i Švedskoj, kao i testiranja koja je sprovela Organizacija za zabranu hemijskog oružja, utvrdili su da je Navaljni bio izložen otrovu “novičok”, razvijenom u nekadašnjem Sovjetskom Savezu. Ruske vlasti su insistirale da doktori koji su liječili Navaljnog prije nego što je prebačen u Berlin nisu našli tragove otrova i tražili su od njemačkih zvaničnika da iznesu dokaz da je otrovan.

Vlasti su odbile da otvore krivičnu istragu, navodeći kao razlog nedostatak dokaza da je Navaljni otrovan. Navaljni je u decembru objavio snimak svog telefonskog razgovora za koji tvrdi da je obavio sa operativcem ruske obavještajne službe FSB koji ga je navodno otrovao u avgustu i potom to pokušao da zataška. Opozicionar se predstavio kao bezbjednosni zvaničnik i naveo sagovornika da sa njim podijeli detalje o operaciji trovanja. Muškarac koji se čuje na snimku govori da je bio umiješan “u obradu” donjeg veša Navaljnog “kako ne bi bilo tragova” trovanja. Ruska obavještajna služba FSB odbacila je taj snimak kao lažan.