Na periferiji Damaska pronađena su vrata koja vode u ogroman podzemni kompleks, pet spratova ispod zemlje, gdje su se nalazili posljednji zatvorenici Assadovog režima.

Stotine automobila pojurile su prema zloglasnom zatvoru Sednaja, poznatom kao “ljudska klaonica,” najvećem kompleksu za mučenje u mreži sirijskih vladinih pritvorskih centara. Zakrčenim ulicama su se širile glasine: 1.500 zatvorenika zarobljenih pod zemljom čeka na spas. Ljudi su napuštali vozila i nastavljali se kretati pješice.

Kolona osvijetljena hiljadama lampica kretala se prema kapijama zatvora, koje su do prodora pobunjenika u Damask, ranije tog dana, garantovale ulazak ali ne i izlazak. Porodice su se okupljale oko vatre u dvorištu zatvora, osluškujući i iščekujući hoće li prepoznati lica onih koji izlaze.

Pobunjenički borci pokušali su spriječiti ulazak civila u zatvor pucanjem u zrak, ali okupljeni su neumorno nastavili dalje.

Unutar zgrade, ljudi su lutali lavirintom ćelija, tražeći tragove koji bi im mogli otkriti gdje se nalaze članovi njihove porodice i prijatelji. Utrka da se pronađe skriveno podzemno krilo, koje su nazvali “crveno krilo,” bila je utrka s vremenom, jer su zatvorenici mogli umirati od gladi i gušenja.

“Troje članova moje porodice je nestalo. Rekli su nam da se nalaze četiri sprata pod zemljom i da ljudi unutra ostaju bez zraka, ali ne znamo gdje je to,” rekao je Ahmad al-Shnein dok je pretraživao hodnike.

“Oni koji su izašli odavde izgledali su kao kosturi. Zamislite kako izgledaju oni pod zemljom,” dodao je.

Zatvor je očito dizajniran da izazove osjećaj dezorijentacije. U središtu se nalazi spiralno stepenište koje izgleda beskonačno. Metalne šipke okružuju stepenište, a iza njih su velika, identična vrata koja vode u tri krila kompleksa. Prema riječima boraca, svako krilo je bilo specijalizirano za drugačiji oblik mučenja. Prozorima nije bilo mjesta u ovoj zgradi.

Unutar ćelija, tijesnih svega nekoliko metara, nalazili su se ostaci deka i odjeće koje su zatvorenici ostavili iza sebe kada su ih pobunjenici oslobodili. U nekim zidovima bile su iskopane rupe, u koje su dodatno smještani zatvorenici. Videozapisi prikazuju oslobađanje zatvorenica, koje nisu mogle vjerovati da su zaista na slobodi.

Prema Amnesty Internationalu, u Sednaji je bilo do 20.000 zatvorenika, uglavnom onih koji su nakon tajnih suđenja od svega nekoliko minuta osuđeni na zatvor. Preživjeli su svjedočili o brutalnim torturama, uključujući silovanja i elektrošokove, dok su mnogi umrli od posljedica mučenja.

Unatoč haosu, neki su pokušavali sačuvati tragove. Porodice su pregledale registre sa imenima zatvorenika, nadajući se da će pronaći svoje najmilije. Organizacije za ljudska prava upozorile su na važnost pravilnog čuvanja dokumenata kako bi se utvrdila sudbina oko 136.000 ljudi koje je Assadov režim uhapsio.

Kasnije tokom noći, Civilna zaštita Sirije izdala je saopštenje navodeći da uprkos intenzivnoj pretrazi, nisu pronašli zatvorenike zarobljene pod zemljom. Upozorili su ljude da ne gaje lažne nade uslijed širenja glasina i dezinformacija.

Bekir Kasım - Anadolu Agency

Bekir Kasım - Anadolu Agency

Bekir Kasım - Anadolu Agency

Bekir Kasım - Anadolu Agency

Bekir Kasım - Anadolu Agency

Za mnoge je Sednaja bila posljednja nada. Yamen al-Alaay, 18-godišnjak iz okolice Damaska, rekao je da je cijeli dan tražio strica koji je nestao 2017. “Tražili smo i tražili, ali nismo ništa pronašli. Zatvorenici iz crvenog krila još nisu pronađeni,” kazao je, obećavajući da će se sutra vratiti.

Dok su neki napuštali Sednaju u kasnim noćnim satima, hiljade drugih tek su dolazile. “Jesi li našao nekoga?” upitao je jedan čovjek dok je odlazio. “Ne, ali možda sutra,” odgovorio je drugi tihim glasom, prenosi Guardian.

╰┈➤ Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad, pridružite nam se i na WhatsApp kanalu klikom ovdje