Zašto nacije propadaju, koji faktori utiču na to da neka zemlja bude prosperitetna, a druga siromašna, da li demokratija doprinosi bruto domaćem proizvodu? Ovo su pitanja na koja Daron Acemoglu pokušava da odgovori već 30 godina koliko traje njegova akademska karijera i za šta je dobio Nobelovu nagradu za ekonomiju, zajedno sa dvojicom saradnika britanskim profesorima Simonom Johnsonom i Jamesom Robinsonom, piše Danas.
Acemoglu je rođen 1967. godine u Istanbulu od armenskih roditelja, ali je visoko školovanje završio u Velikoj Britaniji i SAD-u i danas je naturalizovani Amerikanac.
Osnovne studije ekonomije završio je na Univerzitetu Jork, dok je magistarski i doktorski rad odbranio na Londonskoj školi ekonomije (LSE). Sa doktoratom u 25 godini proglašavan je za vunderkinda, navodi Danas.
I kasnije je to mišljenje i opravdao. Prema istraživanju među američkim ekonomistima iz 2011. godine iza Grega Mankiwa i Paula Krugmana rangiran je na trećem mjestu najvećih živih ekonomista mlađih od 60 godina.
Nakon godinu dana predavanja na LSE-u, 1993. godine prelazi u MIT (Massachusetts Institute of Technology), gdje postepeno dolazi do najviše titule na ovoj obrazovnoj ustanovi – profesora instituta 2019. godine.
Dobitnik je John Bates Clark medalje 2005. godine za najboljeg američkog ekonomistu mlađeg od 40 godina.
Većina njegovih istraživanja je pokušala da dokuči šta su izvori siromaštva. Ovaj put ga je vodio kroz političku ekonomiju, ekonomiju rada, inovacije, ekonomski razvoj, nejednakost… Sam je ocijenio da je većina njegovih radova na polju političke ekonomije.
Acemoglu se smatra pripadnikom škole Nove institucionalne ekonomije.
Upravo radovi i knjige na temu uticaja institucija, političkih i ekonomskih, na razvoj i prosperitet društava, donijele su mu status, slavu i na kraju i Nobelovu nagradu.
Najpoznatija knjiga je „Zašto nacije propadaju“, koju je napisao sa Jamesom Robinsonom, gdje upoređuju uspješne i siromašne nacije i pokušavaju da odrede faktore koji su ih dotle doveli.
Oni putuju u historiju od Rima preko Maja i Asteka, preko srednjevjekovnih gradova država, američkih i afričkih kolonija, preko Sovjetskog saveza do Evrope i SAD-a i zaključuju da, osim geografije i klime, da li će neki narod biti bogat ili siromašan zavisi i od postojanja i kvaliteta političkih i ekonomskih institucija, slobode pojedinca i demokratije.
Acemoglu dokazuje kroz svoju karijeru da demokratija direktno doprinosi rastu BDP-a, a zbog toga je i kritikovan od Jeffreyja Sachsa, da ima agendu da dokaže da je zapadni sistem bolji ne samo politički već i ekonomski.
Acemoglu je bio jedan od potpisnika peticije koja je 2008. godine osudila plan Bushove administracije za spašavanje velikih banaka.
Pišući o Velikoj recesiji istakao je da „kada se kanališe u maksimiziranje profita, kompetitivnost i inovacije, pod kontrolom zakona i institucija, pohlepa može da pokreće inovacije i ekonomski rast. Ali kada je bez kontrole, degenerisat će se u traženje rente, korupciju i kriminal“, oštro kritikujući deregulaciju finansijskog sektora.
Bonus video:
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad
Kakvo je tvoje mišljenje o ovome?
Budi prvi koji će ostaviti komentar!