Permanentna politička prijetnja Banjaluke Sarajevu, 25. septembra mogla bi da se i ostvari. Referendum, ali ne onaj veliki o otcjepljenju Republike Srpske, na čijim krilio je Milorad Dodik doletio na vlast 2006. Ta je ideja polako erozila.
2010.godine Narodna skupštna je tek stvorila zakonski osnov, usvojivši Zakon o referendumu i građanskoj inicijativi. Ubrzo je najavljen i referendum na kojem bi se građan izjasnili o nametnutim odlukama OHR-naročto o Sudu i Tužiteljstvu BiH.
Godinu kasnije ta je odluka zamrznuta, dok traje dijalog o reformi pravosuđa, koji je počeo dolaskom Ketrin Ešton u Palatu Republike.
“Prvi sastanak kojem će predsjedavati komesar File biće održan u Banjaluci, a tema će biti reforma pravosuđa, funkcionisanje pravosuđa na državnom, entitetskom i kantonalnim nivoima i pravni okviri koordinacije nadležnosti”.
No, dijalog je traje suviše dugo i bez velikih rezultata, te Dodik povremeno poseže za prjetnja o referendumu. A najnovija, možda i najozbiljnija, uslijedila je nakon osporovanja Dana Republike Srpske.
Ovaj put ne samo Dodik, sve srpske stranke podržale su ideju da se građani izjasne na referendumu o tome da li su za to to da 9. januar bude Dan Republike ili ne.
Inicijator ustavnog osporovanja ovog datuma je Bakir Izetbegović, koji kaže da bi neki drugi dan bio prihvatljiv.
“Ovim se ne šteti RS, dapače. Svak korak ka jednakosti ljud u tom entetu, može samo stabilzirati RS i učiniti je boljom”.
Milorad Dodik je kazao: “Ukoliko stanemo i pustimo, jednog dana ćemo se suočiti da se promijeni ime RS, i vjerovatno odlukom na isti način da se to učini. Mi ne možemo da oklijevamo”.
U zakonu o referendumu piše da rezultati izjašnjavanja građana nisu obavezujući za vlast, već su savjetodavne prirode.
Zašto bi riječ referendum bila ekskluzivitet samo Dodika ili Republike Srpske, pitali su se to bošnjačk političari. I došli na ideju – i mi ćemo organizovati referendum. I to o otcjepljenju. Ali, Srebrenice iz sastava Republike Srpske. No, to, prema postojećem zakonu, nije moguće, jer lokalne zajednce nemaju pravo na otcjepljenje.
“Član 2 zakona – Referendum u opštini, odnosno gradu (u daljem tekstu:opštinski referendum) može se raspisati radi prethodnog izjašnjavanja građana o pitanjima iz nadležnosti opštine, odnosno grada, utvrđenih zakonom i statutom opštine, odnosno grada”, kaže zakon.
U izbornoj godini ne mari se mnogo za slovo zakona, ali ni za trošenje novca. Porezni obveznice platit će i referendum 25. septembra. To je konstatacija i vsokog predstavnika, koji sve prati – i šuti.
N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenih mreža Twitter | Facebook.