Štetni efekti konzumiranja nargile su još štetniji za osobe koje su postile, tj. tokom dana apstinirale od uzimanja hrane i tečnosti, kazala je u razgovoru N1 prof. dr. sci. med. Zehra Dizdarević, specijalista pulmologa i alergologa.

Posljednjih nekoliko godina konzumiranje nargile, ili šiše, postao je veoma rasprostranjen trend kod mladih u BiH iako sva dosadašnja istraživanja o uticaju nargile na zdravlje ljudi, izvještavaju o štetnim efektima po zdravlje ljudi, najviše na pluća i mozak (respiratorni sistem i centralni nervni sistem), pogotovo ako se nargila uzima često ili redovno.

Zdravstvene štete proizlaze iz toksičnih efekata dima tamnog duhana i karbon monoksida koji 

je prisutan kod pušenja nargile u značajno većoj količini od količine koja se apsorbuje
pušenjem obične cigarete duhana. Jedna doza nargile je srazmjerna istovremenoj upotrebi 20 cigareta duhana.

Duževremenom konzumacijom nargile, razvija se najčešće psihička zavisnost, a vremenom može da se razvije i fizička zavisnost (kao kod nikotinske ovisnosti).

Pošto je u toku mjesec ramazan, profesorica Dizdarević ja naglasila da ovi štetni efekti postaju još veći kod postača koji konzumira nargilu.

“Za vrijeme posta organizam se isuši i oslabi zbog apstinencije postača od konzumiranja hrane i tečnosti. To dovodi do isušivanja i sluznica disajnih puteva. Te isušene sluznice disajnih puteva su podložnije različitim zagađenjima, različitim štetnim materijama gdje dolazi do iritacije grla, disajnih puteva, kašlja, otežanog disanja pa čak i muke i povraćanja”, kazala je za N1.

Štetnija od duhana

Dim ima dvije faze svoga razvoja, aerosolnu i gasovitu. Aerosolna faza kod nargile je 200 puta jača od aerosolne faze cigarete.

Ono što je najgore kod nargile je, kao je rekla Dizdarević, što se ne zna njen sastav.

“Nargila može sadržavati kokain, marihuanu, duhan ili neku biljku i to je ono što je najgore kod nargile. Zbog toga je ona štetnija jer ako u nargili imamo kokain onda imamo sve posljedice konzumiranja kokaina, ako imamo marihuanu imamo sve posljedice marihuane. Svi štetni efekti koji mogu da se jave kod upotrebe duhana, upotrebe kokaina, marihune ili drugih narkotika mogu da se jave i kod nargile zato što sastav nargile još nikome nije poznat”, tvrdi ona i dodaje:

“Jednom sam iz znatiželje pitala radnicu u jednom sarajevskom kafiću, u kojem se konzumirala nargila, šta se nalazi u nargili i ona mi je rekla da ne zna. Niko ne zna šta se nalazi u nargilama i zato nema inspekcije. Inspekcija ide u mesnicu i na neka druga mjesta. Još nema zakona koji bi regulisao ovu oblast, a ako se sutra nekad donesu zakonske procedure pitanje je da li će se u njima jasno navesti šta može biti u nargili, koji je njen dozvoljen sastav. Prodavači imaju mogućnost zloupotrebe, da čim inspekcija ode, da dodaju u nargilu šta hoće”.

Dizdarević je objasnila zbog čega smatra da sastav nargile ne sadrži samo “dozvoljene supstance”…

“Posmatrala sam jednog mladića koji je konzumirao nargilu. Uočila sam tri faze njegovog ponašanja – na početku konzumacije, nakon 30 minuta i poslije sat vremena. Za tih otprilike sat i po vremena njegovo raspoloženje se mijenjalo. Šta je bilo unutra? On je od jednog mirnog i opuštenog mladića postao naglo euforičan”.

Vlasnici nargila barova tvrde da nargile sadržavaju samo aromatizirane dodatke nekog suhog voća ili arome nekih biljaka. Međutim, kako kaže sagovornica N1, sagorijevanje biljaka nije samo po sebi bezazeleno.

“Tokom rata su mnogi pušači zbog nedostka duhana pravili cigarete od biljke podbijel, koja je jako korisna za bronhijalnu astmu. Svi koji su konzumirali te cigarete kasnije su imali teške bronhitise, što znači da svaka biljka koja sagorijeva ima drugi kvalitet ili dejstva na disajne puteve”, objasnila je Dizdarević.

Nepušači konzumenti nargile

Otkrila je da mnogi njeni pacijenti koji su imali disajnih problema nikada nisu pušili cigarete, ali jesu konzumirali nargilu.

“Pušenje cigareta traje 2-3 minute, dok nargile može trajati više od sat vremena pa do nekoliko sati bez prestanka. Konzumenti nargile imaju sličnu osobinu kao i narkomani, a to je da veliki broj njih su nepušači. Nargila je opasna i što se ne može ‘fućkati’ kao cigareta. Za nargilu je potreban duboki udisaj i duboki izdisaj jer dim ide i na usta i na nos”, zaključila je profesorica.

Zakonska legislativa

Osnovni sastav nargile je duhan, zato je treba zabraniti maloljetnim licima, u skladu sa pozitivnim zakonskim propisima, čime bi se djelimično smanjile zdravstvene štete kod mladih, saopšteno je za N1 iz JU Zavod za bolesti ovisnosti Kantona Sarajevo.

“Obzirom da, prema postojećoj legislativi, nargila nije svrstana u zabranjeno sredstvo za upotrebu, a posebno za maloljetne osobe, kao što je to slučaj sa alkoholom i duhanskim prerađevinama, sadržaj nargile ne podliježe obaveznoj kontroli nadležnih inspekcijskih službi.

Zbog toga je neophodno što prije pravno regulisati oblast primjene nargile, kako u smislu određivanja starosne dobi konzumenata, tako i sadržaja nargile, te definisanja sankcija za prekršitelje takvih zakonskih propisa (uključujući i roditelje koji ne vode brigu o svojoj djeci, a posebno one čija se djeca nađu van kuće poslije 22 sati)”.

U Zavodu se do sada nisu susretali sa osobama koje su razvile ovisnost zbog upotrebe nargile, ali svakodnevno, u radu sa pacijentima, imaju saznanja o masovnoj upotrebi nargile među mladima, što treba da bude signal za što hitnije djelovanje nadležnih institucija u sprovođenju mjera prevencije ove pojave.

N1 pratite putem aplikacija za Android | iPhone/iPad i društvenihmreža Twitter | Facebook.