Specijalni savjetnik državnog sekretara SAD-a Derek Chollet i specijalni američki izaslanik za Zapadni Balkan Gabriel Escobar su izrazili pred Odborom za vanjsku politiku američkog Senata podršku za nedavne odluke visokog predstavnika u Bosni i Hercegovini, te istakli da je to bilo potrebno kako bi država mogla nastaviti implementirati reforme i nastaviti euroatlantsku integraciju.

Balkan, “dio slagalice koji nedostaje”

Escobar je rekao da Sjedinjene Države “blisko sarađuju sa evropskim partnerima i saveznicima kako bi osigurale da vrata transatlantskim institucijama ostaju otvorena i put ka članstvo u Evropskoj uniji ostaje kredibilan i konkretan“, te da “zemlje zapadnog Balkana moraju provesti reforme neophodno za kvalifikovanje za članstvo”.

“Pomažemo im da izgrade kapacitet za borbu protiv rasprostranjene korupcije i dezinformacija koje čine region još više podložnim zlonamjernom utjecaju i da se riješe dugotrajne tenzije koje nastavljaju da ugrožavaju regionalnu stabilnost i integraciju. I naš rad na Zapadnom Balkanu također jača Evropu kao geostrateškog, globalnog partnera”, rekao je Escobar.

Escobar o BiH: Uznemireni smo zbog Dodika i njegovih antidemokratskih poteza

Chollet je naglasio da je “budućnost Zapadnog Balkana prioritet za Bidenovu administraciju”, te da je politika SAD zasnovana na jednostavnom principu: “cjelovita Evropa, slobodna, prosperitetna i u miru je u interesu naše nacionalne sigurnosti, a region Zapadnog Balkana ostaje dio slagalice koji nedostaje”.

Chollet je istakao da Evropske integracije nisu bile lagan zadatak za zemlje regije, te naveo niz prepreka: “antidemokratski lideri, korupcija, slaba vladavina prava, nedostatak nezavisnih institucija, cyber napadi, nedovoljno razvijena infrastruktura, ekonomske barijere, namjerna ovisnost o ruskoj energiji, etnonacionalistička politika, emigracija, štetan strani utjecaj i dezinformacije”.

“Ipak, zemlje Zapadnog Balkana prešle su dug put od ratova od prije četvrt veka — i imaju ogroman potencijal za veći prosperitet. Ali im je potrebna naša pomoć da savladaju još uvijek značajne prepreke”, rekao je.

Glavni problem odnos između Srbije i Kosova

Obojica su istakla da je najveća prepreka trajnom miru i prosperitetu u regiji osnods između Srbije i Kosova.

Escobar je rekao da su sporazum o putu normalizacije odnosa uz posredovanje EU i aneks za njegovu implementaciju, koji je dogovoren u februaru i martu, predstavljali “velike korake” ka uspostavljanju mira.

Chollet o BiH: Glavni faktori koji potkopavaju temelje Dejtonskog sporazuma

“Sjedinjene Države će ostati angažovane sa Kosovom, Srbijom i našim evropskim partnerima kako bi podstakle ispunjenje svih obaveza iz sporazuma iz dijaloga. Predugo je neuspjeh u postizanju napretka omogućio Rusiji da igra negativnu ulogu u odnosu na strateški cilj Srbije, evropske integracije – što narod Srbije snažno želi, a mi snažno podržavamo. I Srbija i Kosovo moraju normalizovati odnose kako bi oslobodili svoj puni potencijal i napredak na svojim putevima u EU”, istakao je.

Podrška Schmidtu

“U Bosni i Hercegovini, godine nefunkcionisanja i podjela su mučile državne i entitetske vlasti, potkopavajući zemlju, njene euroatlantske aspiracije i budućnost njenih građana”, istakao je Escobar.

“Etnonacionalistički politički lideri iz svih konstitutivnih naroda – Srba, Hrvata i Bošnjaka – često teže za uskim ličnim i političkim interesima, a ne za javnim dobrom. Sjedinjene Države su sada uključene u intenzivne napore da ojačaju rad međunarodne zajednice na održavanju Dejtonskog mirovnog sporazuma”, rekao je on.

Naveo je da je visoki predstavnik iskoristio svoje Bonske ovlasti kako bi osigurao održavanje izbora prošlog oktobra i “prekinuo četverogodišnji ćorsokak” u formiranju vlade entiteta Federacije.

“Sjedinjene Države su snažno podržale ove teške, ali neophodne odluke. Uz uspostavljanje ovih vlada na državnom i entitetskom nivou, sada možemo pomoći bosanskohercegovačkim liderima da provedu davno zakašnjele reforme i unaprijede evroatlantske aspiracije svojih građana”, rekao je on.

Chollet je također izrazio podršku Schmidtu.

“Nastavljamo da podržavamo Ured visokog predstavnika i korištenje bonskih ovlasti kada je to potrebno”, rekao je.

“Antidemokratsko djelovanje Dodika”

Obojica su dio svoj obraćanja posvetili predsjedniku entiteta Republike Srpske, Miloradu Dodiku.

“Duboko smo uznemireni upornim secesionističkim i antidemokratskim djelovanjem predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika. U saradnji sa evropskim partnerima, radit ćemo na tome da Dodika odvratimo od de facto odvajanja i ograničimo resurse za finansiranje njegovih praksi podjele. Nastavljamo podržavati snažnu misiju EU Force Operacije Althea za očuvanje suvereniteta, teritorijalnog integriteta i multietničkog karaktera Bosne i Hercegovine. A Sjedinjene Države će nastaviti primjenjivati sankcije protiv onih širom regije koji prijete ili potkopavaju institucije Bosne i Hercegovine, ili Daytonski mir”, rekao je.

Chollet je, govoreći o izazovima Bosni i Hercegovini, rekao da su “sveprisutna korupcija, demokratsko nazadovanje i sve više zapaljiva retorika etnonacionalističkih lidera duboko zabrinjavajući”.

“Prijetnje secesijom entiteta Republika Srpska, pokušaji ograničavanja sloboda civilnog društva i medija, te nastojanja da se podrivaju državne institucije destabilizuju i napadaju temelje Dejtonskog mirovnog sporazuma. Jasno smo stavili do znanja da se protivimo takvim akcijama i da ćemo nametnuti posljedice. Ostajemo nedvosmisleno opredijeljeni teritorijalnom integritetu i suverenitetu Bosne i Hercegovine, njenim euroatlantskim integracijama i punoj implementaciji Dejtonskog mirovnog sporazuma”, rekao je.

Na kraju je istakao da je Zapadni Balkan “unutrašnje dvorište Evrope” i da “završetak transatlantske integracije doprinosi jačoj Evropi, te jačoj transatlantskoj porodici”.

Istakao je da je od suštinskog značaja raditi na smanjenju “štetnog uticaja aktera kao što su Rusija i Kina koje nastoje da destabilizuju region i našu Alijansu”.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad