Pripadnici SIPA-e uhapsili su danas osam osoba koje se terete za zločine nad stanovništvom bošnjačke nacionalnosti sa područja Nevesinja, a u svojstvu zapovjednika i pripadnika Vojske RS. Iz Tužilaštva BiH su naveli kako se zločini odnose na ubistvo oko 100 osoba bošnjačke nacionalnosti, na lokaciju u mjestu Zijemlje, među kojima više desetina žena, osoba starije životne dobi, kao i veći broj djece među kojima i djece starosti od 15 dana do 2 godine života.

U počinjenom zločinu, ubijene su gotovo cjelokupne obitelji Ploskić, Šipković, Aličić, Alibašić, Mahinić, Brajević, Čopelj i druge žrtve. Posmrtni ostaci 49 osoba su pronađeni dok se za posmrtnim ostacima 47 žrtava još uvijek traga.

Zločini u Nevesinju uvršteni su i optužnici koja je bila podignuta protiv osuđenog ratnog zločinca Vojislava Šešelja. U tom dijelu navodi se:

“U junu 1992. godine, srpske snage, uključujući dobrovoljce zvane “šešeljevci”, preuzele su kontrolu nad gradom Nevesinjem i napale muslimanska sela u toj opštini. Tokom tog perioda nesrbi su redovno zatočavani, premlaćivani, mučeni i ubijani. Dana 22. juna 1992. ili približno tog datuma, srpske snage, uključujući dobrovoljce zvane “šešeljevci”, u šumi na području Veleža zarobile su sedamdeset šest civila Muslimana i odvele ih u osnovnu školu u selu Dnopolje u dolini Zijemlje. Muškarci su odvojeni od žena i dece. Ti muškarci su ubijeni. Njihova tijela su pronađena na mjestu zvanom Teleća Lastva. Žene i djeca su prebačeni u toplanu u Kilavcima, Nevesinje, i tamo zatočeni. Četrdeset četvoro njih je ubijeno u jami na deponiji u Lipovači. “Šešeljevci” su učestvovali u njihovom zatočavanju i ubijanju. Pet žena iz toplane je potom zatočeno u odmaralištu na Boračkom jezeru u opštini Konjic, koje su srpske snage, uključujući “šešeljevce”, koristile kao vojnu bazu. Od pet žena zatočenih na toj lokaciji, dvije su kasnije ubijene. Dana 26. juna 1992. ili približno tog datuma, jedanaest civila muslimana s područja Hrušte i Kljune zarobljeno je u Telećoj Lastvi. Zatočeni su i mučeni u osnovnoj školi u Zijemlju. Sedmoro ih je odvedeno i potom ubijeno. Njihova tijela su pronađena u jednoj jami u Zijemlju. U tim ubistvima su učestvovali i “šešeljevci”. Isto tako, u junu 1992, srpske snage, uključujući “šešeljevce”, zarobile su dvadeset civila Muslimana iz Lakta i zatočile ih u odmaralištu na Boračkom jezeru, a potom devetnaestoro njih ubile na planini Borašnici kod Nevesinja. Imena žrtava ubistva/istrebljenja u jami Lipovača i na planini Borašnica čiji je identitet utvrđen, kao i imena žrtava ubistva/istrebljenja čiji je identitet utvrđen i čija su tijela pronađena u Telećoj Lastvi i u jami u Zijemlju”.

“Traga se za 120 Bošnjaka”

Prema podacima Udruženja „Povratkom za Bosnu i Hercegovinu, u junu i julu 1992. godine na teritoriji Nevesinja ubijeno je 305 Bošnjaka i 14 Hrvata ili 9,1%, što prema broju stanovnika Nevesinje svrstava odmah uz Srebrenicu po procentu stradanja. Među ubijenim bilo je 26-oro djece.

“Neka od njih nisu imala ni ime. Nesrpsko stanovništvo Nevesinja pretrpjelo je i progon, zatočenja, silovanja. Kuće su porušene i spaljene, a još se traga za 120 Bošnjaka. Sam broj poginulih dodaje, nadmašuje brutalnost samog zločina jer su nevesinjski Bošnjaci ubijani na različitim mjestima i na različite načine, bez obzira na spol i godine starosti.  Najmlađa žrtva je imala samo sedam dana, a najstarija 92 godine. Strijeljani su, klani, živi spaljivani, bacani u jame, danima kasapljen i mučeni prije nego su ubijeni”, rekao je predsjednik Udruženja Šerif Bojčić.

Poznata imena osam osoba uhapšenih zbog ratnih zločina kod Nevesinja

Presuda Krsti Saviću

Pred Sudom BiH pravomoćno za zločine počinjene u Nevesinju osuđeni su ratni komandir Službe javne bezbjednosti (SJB) Krsto Savić zvani Kićo i policajac SBJ Milko Mučibabić, zvani Mileta koji je prije izricanja pravomoćne presude preminuo. Savić je osuđen na 17 godina zatvora.

U presudi se navodi da je kriv jer:

“U periodu od polovine juna mjeseca 1992. godine do kraja 1992. godine, u vrijeme rata u BiH, u okviru širokog i sistematičnog napada vojske, policije i paravojnih jedinica Srpske Republike Bosne i Hercegovine, kasnije Republika Srpska, na civilno bošnjačko i hrvatsko stanovništvo opština Nevesinje, Kalinovik, Gacko i Bileća, znajući za taj napad, na dužnosti načelnika Centra službi bezbjednosti Trebinje (CSB), istovremeno u funkciji ministra unutrašnjih dela Srpske Autonomne oblasti (SAO) Hercegovina do 13. jula 1992.godine, kada je prestala sa radom Vlada SAO Hercegovine, te kao član Štaba Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) Srpske Republike Bosne i Hercegovine za rukovođenje i komandovanje ukupnim snagama MUP-a, kao učesnik udruženog zločinačkog poduhvata koji su činili Mićo Stanišić, ministar unutrašnjih poslova Srpske Republike Bosne i Hercegovine, Radovan Grubač, komandant Hercegovačkog korpusa, Novica Gušić komandant Nevesinjske brigade, načelnici Stanice javne bezbjednosti (SJB) Gacko Popović Vojin, SJB Nevesinje Stajić Gojko, SJB Kalinovik Govedarica Boško i SJB Bileća Vujović Goran i drugi istaknuti članovi opštinskih rukovodstava ovih opština, postupao sa diskriminatornom namjerom realizacije zajedničkog cilja da se provođenjem državne politike koja je planirana Strateškim ciljevima srpskog naroda usvojenim 12. maja 1992.godine na Skupštini Srpske R BiH izvrši progon bošnjačkog i hrvatskog stanovništva na nacionalnoj i vjerskoj osnovi, s obzirom da je prvi Strateški cilj „razdvajanje od druge dvije nacionalne zajednice – državno razdvajanje“ označavao i trajno uklanjanje većeg dijela nesrpskog stanovništva sa teritorije zamišljene države bosanskih Srba, pa je radi realizacije ovog cilja, planirao i naredio progon bošnjačkog i hrvatskog stanovništva opština Gacko, Bileća, Nevesinje i Kalinovik, tako što je preko njemu podređenih načelnika SJB organizovao nezakonito zatvaranje svih vojno sposobnih Bošnjaka i Hrvata ovih opština u zatočeničke objekte, o čemu je redovno izvještavan na sastancima sa načelnicima SJB, putem sedmičnih ili periodičnih izvještaja i informacije prosljeđivao Mići Stanišiću, a lično rukovodio napadima pripadnika SJB Nevesinje na civilno stanovništvo u kojima su pripadnici bošnjačkog i hrvatskog stanovništva u opštini Nevesinje ubijani, nezakonito zatvarani u zatočeničke objekte i u njima mučeni, ili odvođeni na nepoznata mjesta od kada se vode kao nestali, svojim naredbama civilno stanovništvo razdvajao i određivao mjesto zatočenja, koordinisao aktivnosti policijskih snaga sa vojnim snagama na području Nevesinja u kojima je cjelokupno civilno bošnjačko i hrvatsko stanovništvo opštine Nevesinje prisilno preseljeno van teritorije Srpske Republike BiH.”

Nevesinje i u presudi Momčilu Krajišniku

Sud BiH je na osnovu sporazuma o priznanju krivnje osudio na pet godina zatvora i Radivoja Soldu, kao pripadnika VRS-a, za krivično djelo “protupravno zatvaranje i silovanje, nehumano postupanje i zlostavljanje”. Milenko Vuković je osuđen od Okružnog suda u Trebinju na godinu i šest mjeseci zatvora zbog zlostavljanja zatočenika u Domu JNA. Također, zločini nad Bošnjacima Nevesinja dio su haške presude i Momčilu Krajišniku, koji je osuđen na 20 godina zatvora.

“Pretresno vijeće je konstatovalo da je Krajišnik kriv za deportaciju kao zločin protiv čovječnosti, zbog prisilnog raseljavanja osoba iz više opština u Bosni i Hercegovini, tačnije opštine Banja Luka, Bijeljina, Bileća, Bosanski Novi, Bratunac, Brčko, Čajniče, Doboj, Foča, Gacko, Nevesinje, Pale, Prnjavor, Rogatica, Sanski Most, Vlasenica i Zvornik”, navodi se u presudi.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad