Predstavnici Međunarodnog monetarnog fonda procjenjuju da će rast BDP-a u Bosni i Hercegovini ove godine iznositi svega dva posto, a inflacija šest posto. Obuzdavanje inflacije kroz, između ostalog, novo povećanje kamatnih stopa, njihove su preporuke. Hoće li se BiH ponovo zadužiti, još je neizvjesno, ali iz MMF-a jasni: nisu vođeni pregovori o novom zaključenju kreditnog aranžmana.

Ekonomske prognoze za BiH nisu obećavajuće. No, iako se o novom kreditnom aranžmanu ne pregovara i nema zvaničnih zahtjeva bh. vlasti, konsultacije su u toku, kažu predstavnici MMF-a.

“Konsultacije prema Članu 4. su nešto što radimo svake godine. Jednom godišnje dođemo u posjetu državi članici MMF-a, da bismo sagledali ekonomsku i finansijsku situaciju u zemlji”, kazao je rezidentni predstavnik MMF-a za BiH, Andrew Jewell.

Ko je za, a ko protiv novog zaduženja, od predstavnika MMF-a nismo saznali. Federalne vlasti ovu mogućnost nisu u potpunosti odbile. No, kojem entitetu je novac potrebniji?

Premijer Federacije BiH, Nermin Nikšić, kaže da je Federacija BiH u nešto povoljnijem finanijskom položaju nego Republika Srpska te dodaje: “Nema dileme i mi bi, vjerovatno, mogli preživjeti bez aranžmana.”

Istovremeno, ekonomske prognoze daleko su od sjajnih, jer BiH očekuje usporavanje privrednog rasta koje će ove godine iznostiti svega dva odsto, ali i “neugodno” visoka inflacija, koja će se kretati na nivou od oko šest posto. Na Zapadnom Balkanu, poređenja radi, inflacija je dvostruko veća nego, na primjer, u Njemačkoj i zbog toga što učešće poskupljenja hrane u regiji u prosjeku iznosi oko 42 posto, dok je u Evropskoj uniji oko 20 posto.

No, kako bi bila postignuta dugoročna privredna i finansijska stabilnost države, neophodno je što hitnije provođenje reformi. Između ostalog, smanjenjem plata i novim podizanjem kamatnih stopa.

“U tom smislu, Centralna banka bi trebalo da izvrši taj prvi korak u tom pravcu, s ciljem smanjenja velike razlike koja trenutno postoji između kamatnih stopa u evrozini”, kaže Alina Iancu, voditeljica misije MMF-a u BiH.

Skepticizam u struci

Struka tvrdi da takvu politiku mogu voditi bogate zemlje, ali ne i BiH, koja je u recesiji.

“Mislim da se u BiH mora naći jedna razumna mjera osiguranja ekonomskog rasta i kontrole inflacije, u smislu njenog postepenog snižavanja”, kaže Anto Domazet, profesor na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu.

Ekonomista Faruk Hadžić ističe kako do sada nisu provedene reforme koje su trebale biti provedene.

“Možda je zbog toga sada došlo do usporavanja u naplati javnih prihoda, i to je već sada problem za dugoročno funkcionisanje budžeta”, dodaje Hadžić.

Ekonomija BiH izložena je velikim ekonomskim rizicima i zbog usporavanja privrednih aktivnosti u Evropi, ali i jačanja političkih napetosti u BiH. Zbog toga se od BiH, između ostalog, očekuje uspostavljanje Fonda za finansijsku stabilnost, ali neophodan je i rad na unapređenju poslovnog okruženja, digitalizacije, tranzicije u zelenu energiju i, najvažnije, borba protiv korupcije.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad