Uz pristupanje Evropskoj uniji, priključenje NATO-u smatra se jednim od najvažnijih političkih ciljeva BiH. Međutim, dok je akcenat više na političkim i sigurnostnim blagodatima koje bi BiH dobila, o, ekonomski benefitima manje se govori. A nisu nimalo zanemarivi.

Osam određenih uslova i 14 dobro poznatih prioriteta su preduslov da BiH postane dio evropske porodice. Prvi korak ka tome je napravljen. A koliko dugo ćemo čekati da postanemo dio bloka, najvećim dijelom, kao i do sada, zavisi od aktivnosti bh. političkih struktura koje će svojim djelovanjem ili nedjelovanjem odrediti budućnost bh. društva.

“500 hiljada ljudi izađe broj građana koji odlaze u evropske zemlje, EU, da rješavaju pitanje svoje egzistencije, svog položaja i razvoja, govori da je BiH u posebno teškom, socio-ekonomskom, a i drugom društvenom stanju”, kazao je akademik Mirko Pejanović.

Evropski i NATO put BiH su kompatibilni, te se ovi procesi ne mogu posmatrati odvojeno. To dalje znači da će ove dvije integracije prevenirati svaki negativan uticaj, kako na unutrašnjem, tako i na geopolitičkom planu, posebno u smislu jačanja bezbjednosne osnove BiH usljed rata u Ukrajini i odupiranju ruskom uticaju. Ubrzanje dodjele statusa kandidata proisteklo je, upravo, kao posljedica te potrebe.

“Taj geopolitički aspekt koji je sada došao do izražaja je, ujedno, i prilika za nas, BIH, da intenzivira svoj integracijski proces”, rekao je Alija Kožljak, bivši šef misije BiH u NATO.

“Sve što se sad preduzima, uključujući i kandidatski status, i ono što će se morati preduzimati, govori da se može prevenirati ruski uticaj”, kazao je Pejanović.

Međutim, posmatrajući evroatlantski proces, više pažnje se posvećuje političkom i bezbjednosnom, a manje ekonomskom aspektu, koji je, itekako važan.

Ekonomski napredak Bosne i Hercegovine posljednjih godina je značajno usporen. Velika recesija iz 2009. godine, pad ekonomske aktivnosti 2014. godine, te pandemija Covid-19 tokom 2020. godine, negativno su uticali na brzinu ekonomskog kretanja. Ipak, u takvim uslovima i stalnim političkim blokadama, ostvareno je povećanje nivoa ekonomske aktivnosti između Bosne i Hercegovine i država Evropske unije.

“EU je najznačajniji spoljno-trgovinski partner BiH. Preko 72% ukupnog izvoza iz BiH realizuje se na tržištu EU. Od 12 zemalja koje posmatramo kao top izvoznih tržišta BiH devet je iz EU. Posebno ističemo Njemačku, Austriju i Italiju”, naveo je Zdravko Marinković, predsjednik spoljnotrgovinske komore BiH.

Pored spoljno-trgovinske razmjene od 1996. godine zaključno sa krajem prošle, u Bosnu i Hercegovinu je uloženo više od 16 milijardi KM direktnih stranih investicija.

“U prvih deset zemalja s najviše direktnih stranih investicija u Bosni i Hercegovini, šest dolazi iz Evropske unije, kao i Velika Britanija kao sedma zemlja, koja je tokom većeg perioda ulaganja bila članica Europske unije”, ekonomista Faruk Hadžić.

Iz toga prozilazi i zaključak da su države članice EU, pored spoljno-trgovinske razmjene koje ostvaruju sa BIH, glavni ulagači i partneri Bosne i Hercegovine. A pristupanje evropskoj porodici, donijelo bi, sasvim sigurno, i nove benefite.