Kolumna Kenana Malika: Optuživanje onih koji kritikuju Izrael za antisemitizam je perverzija historije

Svijet 12. feb 202409:56 0 komentara
REUTERS/Susana Vera

Nakon što je izanalizirao historiju jevrejskih intelektualaca koji su kritikovali odnos Izraela prema Palestincima i nakon razgovora sa jevrejskom filozofkinjom Suzan Neiman, kolumnista britanskog magazina The Observer zaključio je da je optuživanje onih koji kritikuju Izrael po ovom pitanju za antisemitizam “perverzija historije”, te da upravo ta historija jevrejske patnje stvara “moralnu potrebu za borbom protiv svake vrste ugnjetavanja”.

On svoj tekst za Guardian počinje sa pričom o Williamu Zuckermanu, koji je rođen 1885. godine “Pale of Settlementu”, području ruskog carstva na kojem su Jevreji uglavnom bili ograničeni, mjestu siromaštva i pogroma. Njegova porodica je uspjela da pobjegne, emigrirajući u Ameriku 1900. godine.

Tokom Prvog svjetskog rata, Zuckerman se vratio u Evropu da radi za dobrotvornu organizaciju koja pomaže američkim jevrejskim vojnicima. Kasnije se preselio u London, te osnovao ispostavu uticajnog američkog jevrejskog lista “Der Morgen zshurnal” u Evropi.

Godine 1948. je, po povratku u Ameriku, osnovao “Jewish Newsletter”, baš kada je rođena nova država Izrael. Zuckermanove kolumne bile su objavljivane u desetinama jevrejskih novina i on je postao njujorški dopisnik lista “British Jewish Chronicle”.

Kako navodi Malik, Zuckerman bi možda bio prihvaćen u jevrejski establišment kao uzorna javna ličnost da nije imao određene stavove. Naime, on je bio kritičan prema politici novonastale jevrejske države, posebno u vezi sa palestinskim izbjeglicama, od kojih je stotine hiljada pobjeglo ili protjerano, te im je zabranjen povratak.

Zemlja koja se sada zove Izrael pripada arapskim izbjeglicama, i to ništa manje nego bilo kojem Izraelcu”, pisao je Zuckerman.

Zuckermanovo zalaganje za palestinske izbjeglice uznemirilo je izraelske diplomate koji su uspješno organizovali kampanju iza scene kako bi spriječili da se njegov rad objavi u jevrejskoj štampi.

Navesti list Jewish Chronicle da odustane od usluga g. Zuckermana znači da ste izvršili istinsku micvu (vjersku zapovijed)”, naveo je tada jedan zvaničnik.

Priča o Zuckermanu i “brisanju” ovog čovjeka sa scene jedna je od mnogih koje je ispričao Geoffrey Levin u svojoj novoj knjizi “Our Palestine Question” (Naše palestinsko pitanje), o zaboravljenoj historiji jevrejskog neslaganja u Americi u decenijama nakon osnivanja Izraela. To je jedan od nekoliko izvještaja koji će biti objavljeni ove godine i istražuju historiju protivljenja američkih Židova cionizmu i njihovu podršku palestinskoj stvari.

Ovi izvještaji pružaju suštinsku pozadinu jedne od najžešćih debata danas unutar jevrejskih zajednica: kako odgovoriti na ubilački napad Hamasa 7. oktobra i na izraelski napad na Gazu koji je uslijedio. Za mnoge Jevreje egzistencijalna prijetnja koju predstavlja Hamas daje Izraelu pravo da preduzme sve potrebne mjere za eliminaciju organizacije. Za druge, bez obzira na užase napada Hamasa, uništenje Gaze, smrt više od 25.000 ljudi i raseljavanje gotovo cjelokupnog stanovništva je nesavjesno i kosi se sa svakim zrnom jevrejske etičke tradicije. Ovaj raskol je doveo do burnih debata o tome šta znači biti Jevrej i značenju antisemitizma”, piše Malik.

Primjećuje da su u SAD-u obje teme vidljive u posljedicama debakla bivše predsjednice univerziteta Harvard, Claudine Gay. Navodi kako je ona imala katastrofalan nastup u decembru na kongresnom komitetu za antisemitizam, te je kasnije bila prisiljena da podnese ostavku nakon što su kritičari otkrili plagijat u njenom naučnom radu.

Nakon njene ostavke i kritike Harvarda zbog neuspjeha univerziteta da odgovori na antisemitizam, osnovana je radna grupa koja se trebala baviti ovim pitanjem. Ovom radnom grupom će predsjedavati Derek Penslar, direktor univerzitetskog Centra za jevrejske studije i jedan od najuglednijih historičara judaizma.

Međutim, za mnoge je Penslar, kao što je to bio Zuckerman za prethodnu generaciju, “pogrešna vrsta” Židova, neko ko je previše kritičan prema Izraelu i nedovoljno neprijateljski nastrojen prema anticionizmu.

Republikanska kongresmenka Elise Stefanik, koja je predsjedavala komitetom koji je ispitivao Gay, osudila je “njene odvratne antisemitističke stavove”. Jonathan Greenblatt, iz Antidefamacijske lige (Anti-Defamation League), optužio ju je za “klevetu jevrejske države”. Bill Ackman, menadžer investicijskog fonda koji je vodio početnu kampanju protiv Gay, upozorio je da Harvard korača “putem tame”.

Malik zatim spominje esej koji je objavljen 2021. godine u jevrejskom časopisu Tablet, a u kojem su Jevreji koji su previše kritični prema Izraelu ili cionizmu označeni kao “ne-Jevreji”. Ističe da je sada vrijeme kada ovaj opis za takve Jevreje uzima maha, te da možda ni u jednoj zemlji zvanično odbacivanje “ne-Jevreja” nije toliko ukorijenjeno kao u Njemačkoj.

Biti ljevičarski Jevrej u današnjoj Njemačkoj znači živjeti u stanju trajne kognitivne disonance”, izjavila je Suzan Neiman, jevrejska američka filozofkinja i direktorica Einstein foruma u Potsdamu poslednjih četvrt vijeka.

Ona je navela da “njemački političari i mediji neprestano govore o zaštiti židova od antisemitizma” ali da mnogi koji “kritikuju izraelsku vladu i rat u Gazi budu censurisani i svakako napadnuti”.

Ja sam državljanka Izraela i optužena sam da sam pristalica Hamasa, pa čak i nacista, u vodećim medijima. Trebam li navoditi da nisam ni jedno ni drugo?” rekla je ona.

Njemačka je zabranila mnoge kritike Izraela (kao što je opis tretmana Palestinaca kao “aparthejd”) i zabranila mnoge izraze solidarnosti s palestinskim ciljem. Glavne mete su bili muslimani, ali jevrejski zagovarači palestinskih prava su također cenzurisani i hapšeni. Prema istraživaćici Emily Dische-Becker, skoro trećina onih koji su cenzurisani u Njemačkoj zbog njihovog navodnog antisemitizma bili su Jevreji.

Malik prenosi komentar arhitekte i akademika Eyala Weizmana koji je rođen u Izraelu, te navodi da postoji određena ironija u tome što “slušamo predavanja (o tome kako biti ispravno Jevrej) djece i unučadi onih koji su ubili naše porodice i koji se sada usuđuju da nama govore da smo antisemiti”.

Za mnoge pristalice Izraela, historija jevrejske patnje, koja je kulminirala holokaustom, učinila je neophodnom odbranu nacije i održavanje njene sigurnosti po svaku cijenu. Za neistomišljenike, upravo ta historija stvara moralnu potrebu da se brane palestinska prava.

Ono što je vodilo jevrejske kritičare izraelske politike prema palestinskim izbjeglicama kasnih 1940-ih i 1950-ih bila je, kako Levin navodi, njihova privrženost jevrejskoj tradiciji koja odbacuje diskriminaciju ili varvarstvo prema bilo kojoj grupi.

Protiv ugnjetavanja se mora boriti posvuda“, rekao je Don Peretz, istraživač iz Američkog jevrejskog komiteta i zagovornik prava palestinskih izbjeglica koji su, poput Zuckermana, bili na meti izraelskih zvaničnika. To je također ono što je vodilja današnjim kritičarima kao što je Neiman. Ona smatra da su Nijemci “zaboravili dubinu univerzalističke tradicije u judaizmu, koja seže do Biblije”.

Objašnjava da odbacivanje takvih kritičkih glasova kao “nejevrejskih” i optuživanje tih kritičara za antisemitizam ima duboke korijene, ističući da savremene kampanje protiv ličnosti kao što su Penslar i Neiman odražavaju one koje su se vodile protiv Zuckermana i Peretza prije 70 godina.

Za Neiman je ono što sve ovo čini posebno zabrinjavajućim upravo porast antisemitizma u Njemačkoj i drugdje.

Ona smatra da je, umjesto nadgledanja jevrejskih intelektualaca i aktivista “uz institiranje na bezuvjetnoj lojalnosti Izraelu” i “umanjivanje stradanja u Gazi” potrebno “podržati one pojedince i organizacije koji grade oblike solidarnosti koji mogu istovremeno da izazovu antisemitizam i antimuslimansku netrpeljivost, te da promovišu pravdu u Palestini i Izraelu”.

Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad

Kakvo je tvoje mišljenje o ovome?

Budi prvi koji će ostaviti komentar!