Evropski komitet za prevenciju torture i nečovječnog ili ponižavajućeg postupanja ili kažnjavanja (CPT) objavio je izvještaj o svojoj ad hoc posjeti Bosni i Hercegovini (BiH) iz septembra 2021. godine, zajedno s odgovorom nadležnih organa. Prema ovom izvještaju je zlostavljanje pritvorenih lica i dalje je ozbiljan problem koji zahtijeva djelovanje organa BiH, te se ističe nedostatak efikasne reakcije na prethodne preporuke.

Tokom posjete, delegacija CPT-a je istražila postupanje različitih policijskih agencija prema licima lišenim slobode, posebno u entitetu Federaciji Bosne i Hercegovine (FBiH), te efikasnost tužilačkih istraga o navodima o policijskom zlostavljanju. Delegacija je također istražila pitanje postupanja prema pritvorenicima u četiri zatvorske ustanove u okviru ministarstava pravde FBiH i državnog ministarstva pravde.

U saopćenju objavljenom danas Komitet navodi da je, kao i tokom prethodne posjete 2019. godine, CPT ponovo dobio informacije o brojnim slučajevima policijskog fizičkog maltretiranja pritvorenih osoba, što se posebno odnosi na Policiju Kantona Sarajevo. Navodno se uglavnom radi o šamaranju, udarcima šakama, nogama, pendrecima i kundacima službenog oružja koje su policijski službenici nanosili osumnjičenima za kriminal, bilo u trenutku hapšenja ili tokom ispitivanja. Izvještaj opisuje nekoliko specifičnih pojedinačnih slučajeva, potkrijepljenih medicinskim dokazima.

“CPT smatra da ovaj ozbiljan problem zahtijeva snažnu akciju bh. vlasti, uključujući zvaničnu izjavu na najvišem političkom nivou u kojoj se izražava politika nulte tolerancije prema nedoličnom ponašanju policije, ciljane aktivnosti obuke o profesionalnom ispitivanju osumnjičenih za kriminal, te uvođenje audio-video elektronskog snimanja svih policijskih razgovora”, navodi se u saopštenju.

Komitet je također kritikovao činjenicu da su, “izuzev Državnog zatvora, u ostalim posjećenim zatvorima (Zatvori Mostar, Sarajevo i Zenica), pritvorenici i dalje bili zaključani u ćelijama više od 22 sata dnevno mjesecima” bez ikakvih aktivnosti.

“Nadalje, treba uvesti rodno specifičan pristup za žene u istražnom pritvoru kako bi se nadoknadili dugi periodi de facto samice gdje su držane”, navodi se.

“Mali napredak je postignut u pružanju zdravstvene zaštite pritvorenicima u istražnom postupku”, zaključuje se.

U izvještaju se navodi da, po mišljenju Komiteta, ministarstva pravde i zdravstva FBiH moraju zajedno raditi kako bi osigurali da svaki pritvorenik koji je tek primljen u zatvor prođe brz i detaljan ljekarski pregled, uključujući skrining na prenosive bolesti.