Ugledni američki novinar Peter Maass naveo je da ono što je vidio izvještavajući iz opkoljenog Sarajeva tokom rata u Bosni i Hercegovini, a i njegov identitet kao Jevreja, navodi da digne glas protiv onoga što se trenutno dešava u Gazi.
“Kakav je osjećaj biti reporter o ratnim zločinima čija je porodica finansirala naciju koja čini ratne zločine? Mogu vam reći”, započinje Maass svoj tekst za Washington Post, te navodi nekoliko činjenica o sebi i svojim precima.
Objašnjava da je izvještavao o genocidu u BiH za Washington Post i napisao knjigu o tome, “Ljubi bližnjeg svog: Priča o ratu”, te da je također izvještavao iz Iraka i Afganistana, kao i drugih zemalja koje su zahvaćene sukobima.
“Također, moji preci su bili ključni finansijeri jevrejske emigracije u Palestinu koju su kontrolisali Britanci. Warburgovi i Schiffovi donirali su milione dolara u tu svrhu, a tokom rata između Jevreja i Arapa koji je započeo 1948. pomogli su u prikupljanju ogromnih suma za novu državu Izrael. Kada je Golda Meir otišla u hitnu posjetu Sjedinjenim Državama za prikupljanje sredstava, jedan od filantropa s kojima se susrela bio je moj ujak koji je vodio Američki-jevrejski zajednički komitet za distribuciju (American Jewish Joint Distribution Committee)”, navodi on.
“Sjećam se istih zločina u BiH”
“Dok izraelske snage prolaze kroz Gazu u onome što Međunarodni sud pravde definira kao “vjerojatan” slučaj genocida, historija filantropije moje porodice nailazi na moje poznavanje ratnih zločina. Kada Izrael bombarduje i puca na civile, blokira pomoć u hrani, napada bolnice i prekida opskrbu vodom, sjećam se istih zločina u Bosni. Kada su napadnuti ljudi u redu za brašno u Gazi, pomislio sam na ubijene Sarajlije koji su čekali u redu za hljeb, i na počinitelje koji su u svakom slučaju insistirali da je žrtve ubijala njihova strana”, navodi Maass.
Prisjetio se jednog događaja dok je izvještavao iz BiH, navodeći da je bio u hotelu Holiday Inn u opkoljenom Sarajevu dok su “srpski snajperisti rutinski pucali na civile”, te da su ponekad i na njega pucali.
“Jednog proljetnog dana 1993. godine čuo sam poznati prasak i zvižduk snajperskog metka, nakon čega je uslijedio užasan vrisak. Otišao sam do svog prozora i vidio ranjenog civila koji pokušava dopuzati na sigurno”, prisjetio se on, te naveo da je za Washington Port tada opisao očajnički vrisak te osobe kao “ludi urlik osobe gurnute preko ivice” koji je “dolazio iz pluća, iz srca, iz uma”.
Radi se o Harisu Bahtanoviću, a Maass ga je narednog dana našao u bolnici.
Zatim opisuje mučan video iz Gaze koji je vidio.
“Na snimku se vidi baka, Hala Khreis, kako pokušava napustiti susjedstvo koje okružuju izraelske snage. Hodajući oprezno, ona drži za ruku svog unuka, koji ima pet godina i nosi bijelu zastavu. Odjednom odjekuje pucanj i ona mrtva pada na zemlju. Snajperske puške imaju snažne nišane – strijelci mogu vidjeti na koga pucaju. Napadi na Khreis 2024. i Bahtanovića 1993. dogodili su se danju i nisu bili slučajni”, navodi on.
“Šta jedan Jevrej sada da radi?”
Maass objašnjava da se milioni Jevreja u Americi osjećaju se povezanim sa stvaranjem Izraela.
“Možda su naši preci davali ili skupljali novac, možda su išli i borili se, možda su donirali za cionističke organizacije. Šta jedan Jevrej sada da radi? Svako donosi svoje izbore, ali moje iskustvo ratnih zločina me je naučilo da biti Jevrej znači stajati protiv bilo kojeg naroda koji čini ratne zločine. Bilo kojeg”, podcrtao je.
Ističe kako je u svojoj knjizi o BiH naveo kako ga je činjenica što je Jevrej i što je vidio stvarni genocid natjeralo da razumije “nesigurnost manjina” i neophodnost da digne glas kada se zločini pojavljuju.
“Taj imperativ je time jači ako vaša vlada podržava zločine ili ih vaše pleme čini”, poscrtao je.
“Žrtve genocida nemaju pravo da ga počine”
Maass objašnjava da Izrael i njegove pristalice tvrde da je ono što se dešava u Gazi legalan i pravedan odgovor na napad Hamasovih boraca 7. oktobra.
Također ističe da je očigledno da je Hamas počinio ratne zločine, s obzirom da su Izraelci ubijani u svojim kućama u kibucima, a posjetitelji na muzičkom festivalu Nova masakrirani.
“Vidjeli smo slike i video zapise, i dok su se neke optužbe ispostavile kao lažne, dokazi o brutalnim zločinima su čvrsti”, navodi on, te dodaje da Hamas još uvijek drži više od 100 talaca.
Međutim, ističe da “to Izraelu ne daje mogućnost da odgovori kako želi”.
“Oko za oko — ili sto očiju za jedno oko — nije princip u međunarodnom pravu. Ključno načelo zakona o ratovanju je da napad koji ugrožava civile mora biti vojno neophodan, a sve civilne žrtve koje se pojave moraju biti proporcionalne vojnoj dobiti. Ono što to znači, jednostavnijim jezikom, je da ne možete poklati mnogo civila za manji dobitak na bojnom polju, a svakako ne možete ciljati civile, kao što se čini da se dogodilo u ubistvu Hale Khreis i mnogih drugih Palestinaca”, navodi on.
“Žrtve genocida – koji su Jevreji bili u holokaustu – nemaju pravo da ga počine”, ističe Maass.
Navodi da je sud za ratne zločine taj koji treba da odredi da li se akcije Izraela u Gazi kvalificiraju kao genocid. Međutim, iznosi mišljenje da postoji dovoljno dokaza za podizanje optužnica jer je pravna definicija genocida da je to “djelo počinjena s namjerom uništenja, u cijelosti ili djelimično , nacionalne, etničke, rasne ili vjerske grupe”.
“Ključne riječi su “djelimično”. Nivoi ubijanja u holokaustu nisu potrebni da bi se dostigao pravni standard”, podcrtao je.
“Svi smo upleteni”
Maass objašnjava da ova situacija dovodi Amerikance, i to ne samo američke Jevreje, u neudognu poziciju.
“Vlada SAD-a je glavni pobornik Izraela, zahvaljujući bombama i drugom oružju koje se i dalje dostavlja ekstremističkoj vladi premijera Benjamina Netanyahua. Svi smo upleteni”, navodi on.
Međutim, ističe da ideja da Jevreji štite prava Palestinaca nije novost.
“Prije Holokausta, moji preci su bili dio “necionističkog” pokreta koji je podržavao jevrejsku emigraciju u Palestinu, ali se protivio stvaranju jevrejske države. Necionistički stav zasnivao se na zabrinutosti da će jevrejska država dovesti do nasilja i pojačati optužbe da Jevreji nisu lojalni Americi”, objašnjava on.
Kao primjer citira naslov u izdanju New York Timesa od 21. maja 1917. godine, koji glasi: “G- Schiff nije za cionizam: On bi uspostavio jevrejsku populaciju, a ne naciju, u Palestini”.
Maass objašnjava da se u tom članku radi o njegovom pra-pradjedu, Jacobu Schiffu, koji je finansirao napore da pomogne proganjanim Jevrejima da pobjegnu iz Evrope.
“Idealistički necionistički cilj bio je da Jevreji koji su se naseljavali u Palestini sklope dogovor sa Arapima koji već tamo žive, a koji nijednoj strani neće dati potpunu kontrolu nad vladom. Dvije decenije kasnije, 1936. godine, moj pradjed, Felix Warburg, koji je oženio Schiffovu kćerku, tačno je upozorio da bi uspostavljanje jevrejske države dovelo do “krvavih glava i nesreće””, navodi on.
Objašnjava da se naseljavanje Jevreja u Palestini nastavilo, te da je Holokaust ubrzao zamah za stvaranje nacionalne domovine za koju su njegovi preci “poslušno otvarali svoje novčanike”.
“Zaboravljena historija jevrejskog neslaganja s Izraelom”
Međutim, ističe da tu postoji uglavnom zaboravljena historija onoga što se tada dogodilo u jednom djelu američke jevrejske zajednice.
Citira Geoffreya Levina koji je u knjizi “Naše palestinsko pitanje” naveo da je od osnivanja Izraela “bilo je američkih Jevreja koji su bili duboko uznemireni izraelskom politikom prema palestinskim izbjeglicama i Arapima koji žive pod izraelskom vlašću”.
“Ovi drugi Jevreji bili su uznemireni, između ostalog, egzodusom više od 700.000 Arapa kada je Izrael uspostavljen; to je ono što Arapi nazivaju Nakba, ili “katastrofa”. Izrael je odbio da dozvoli ovim Arapima da se vrate u svoje domove i tokom decenija je izgradio represivni aparat vojne okupacije na Zapadnoj obali i Gazi”, navodi on.
Dodaje da je Levin primijetio da “neki američki Jevreji danas svoju podršku palestinskim pravima vide kao smisleni izraz svog jevrejskog identiteta”.
Ovi Jevreji su, kako navodi Maass, tokom trenutnog sukoba u Gazi održavali proteste i mahali raznobojnim plakatima na kojima je pisalo “Sklonite se od Rafaha — zaustavite genocid” i “Primirje odmah — neka Gaza živi”.
Maass je izdvojio jednu ženu na tim protestima koja je nosila kafiju oko struka i držala komad kartona s rukom ispisanom porukom: “Jevrejska medicinska sestra protiv okupacije”.
“Ona je protestirala ne samo zbog ubijanja civila, već i zbog višedecenijske vojne okupacije palestinske teritorije, što je osnovni problem”, ističe Maass.
“Njihovi snažni glasovi potkopavaju argument da su svi protesti protiv izraelskog nasilja antisemitski. Oni pomažu u legitimiziranju globalne opozicije onome što se radi u Gazi, i brane ne samo palestinske živote, već i živote Jevreja, jer kontriraju s pogrešno postavljenoj ideji da su Jevreji u cjelini krivi za ono što Izrael radi”, navodi on.
“Nisam krenuo aktivističkim putem nakon što sam završio fakultet. Odabrao sam novinarstvo, pa su ratovi izabrali mene. Kroz godine sam shvatio da je razotkrivanje ratnih zločina – gdje god se oni dogodili – ključno za moj identitet kao Amerikanca, novinara i Jevreja”, podcrtao je na kraju Maass.
Program N1 televizije možete pratiti UŽIVO na ovom linku kao i putem aplikacija za Android|iPhone/iPad
Kakvo je tvoje mišljenje o ovome?
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare